Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, TIBBĠ FARMAKOLOJĠ ANABĠLĠM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYDIN SİNAN APAYDIN
Danışman: Süreyya Barun
Özet:
Majör Depresif Bozukluk (MDB); yüksek iĢlevsellik kaybı ile iliĢkili, duygulanım, yemeuyku-
cinsel alandaki ve biliĢsel bozukluklar ile kendine gösteren bir ruhsal bozukluktur.
Psikososyal, biyolojik ve genetik etkenlerin etiyopatogenizinde rol aldığı düĢünülmekle
beraber, etiyolojisinde inflamatuvar süreçlerin de rol alabileceği düĢüncesi gündeme
gelmiĢtir. Mikrogliada sentezlenen CD163 ile yapılan psikiyatrik çalıĢmalarda depresyon
tedavisine yanıt ile birlikte düĢme eğilimi gösterdiği ve nörolojik çalıĢmalarda nörokognitif
defisit ile iliĢkili olabileceği, nöroinflamasyon durumunda astrositlerden eksprese edilen
S100B‟nin de depresyondaki hastalarda astrositlerin harabiyetini destekler Ģekilde serum
ve BOS‟da miktarının artmıĢ olduğu bulunmuĢtur. ÇalıĢmamızda 29 MDB hasta ve 26
sağlıklı kontrol çalıĢmaya alınmıĢtır. MDB grubunda Ġz Sürme testinin B kategorisinde ve
sayı dizisi öğrenme testinde sağlıklı kontrol grubuna göre anlamlı fark mevcuttu (p=0,00)
ve CD163 seviyeleri açısından MDB hasta grubunda tedavi öncesi ortanca değeri 17,50
(min-maks:7,50-59,50; %25-75:14,05-20,85), sağlıklı kontrol grubunda 12,95 (min-maks:
7,30-20,90; %25-75:11,25-15,30) olarak saptandı. Her iki grup arasında istatistiksel olarak
anlamlı fark mevcuttu (p=0,001). SSRI tedavisinin 3. ayında incelenen sonuçlarda
tedavisiz dönem ile karĢılaĢtırıldığında Stroop 1 (p=0,037), Stroop 4 (p=0,048), Stroop 5
(p=0,035) alt kategorilerinde ve Ġz Sürme Testi A formu (p=0,023) B formu (p=0,000) ve
Sayı Dizisi Öğrenme testinde (p=0,000) istatistiksel olarak anlamlı fark mevcuttu. Ayrıca
tedavi sonrası CD163 değeri ortalaması 14,20 (min-maks: 4,50-43,60;%25-75: 12,35-
18,95) olarak saptandı. Her iki grup arasında belirgin bir fark olmamakla birlikte sınırda
bir anlamlılık söz konusuydu (p= 0,054). S100B değerleri açısından bütün gruplarda
istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p>0,05). NörobiliĢsel testler ile CD163
seviyeleri arasında da korelasyon tespit edilmedi. Bu çalıĢmadan elde edilen bulgular ile
MDB‟de nöroinflamasyonun hastalık belirtilerine sebep olabileceği, antidepresan tedavinin
bu tabloyu düzeltebileceği düĢünülebilir. Yeni çalıĢmalarla MDB tedavisine yönelik
nöroinflamasyonu önleyebilecek ilaçların bulunması planlanabilir.
Anahtar Kelimeler : Majör Depresif Bozukluk, CD163, S100B