KONUT SEKTÖRÜNÜN ENERJİ TÜKETİMİNE YÖNELİK ÇOK YÖNLÜ VERİMLİLİK ANALİZİ VE UZUN DÖNEMLİ POLİTİKA ÖNERİLERİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Bilal DÜZGÜN

Danışman: Ramazan Bayındır

Özet:

İklim değişikliği ile mücadele üretimden nihai tüketime bütün süreçlerde kapsamlı bir
dönüşümü gerekmektedir. İşbu Tez çalışmasında, net sıfır emisyon iklim hedeflerine
ulaşılmasında en zorlu sınanmanın görüleceği konut sektörüne odaklanılarak sınırlı veri
setiyle enerji verimliliğinin enerji tüketimine olan etkisi ve politika yapıcılara yön
gösterecek politika seçeneklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede, konut
sektörünün enerji tüketiminde değişimlere neden olan ana etkenler incelenmiş ve nihai
kullanım temelinde enerji tüketim profili nihai kullanım fonksiyonları, stok modellemesi ve
makine öğrenmesi yöntemlerinden çoklu doğrusal regresyon ve rastgele orman modelleri ile
belirlenmiştir. Bu çalışmada önerilerin yöntemlerin Türkiye gibi nihai kullanım amaçlı
enerji tüketim verilerinin sınırlı olduğu diğer ülkeler tarafından da enerji tüketim
profillerinin belirlenmesine yol gösterici olması hedeflenmiştir. Ayrıca, Logaritmik
Ortalama Divisia Endeks ayrıştırma yöntemi ile konut sektöründe enerji tüketiminin
değişiminde belirleyici olan etkenler incelenmiştir. Türkiye için oluşturulan model on bir
adet farklı nihai kullanım bazında incelenmesi yönüyle literatürdeki konut sektörüne yönelik
en kapsamlı çalışmayı temsil etmektedir. İlaveten, konut sektörü enerji tüketiminin uzun
dönemli tahmin edilmesi amacıyla bir analiz çalışması gerçekleştirilmiş ve Türkiye’nin net
sıfır emisyona ulaşma yılı olarak belirlediği 2053 yılına ilişkin olağan durumun devamına
göre enerji tüketimindeki artışın devam edeceği öngörülmüştür. Sonuç olarak, elde edilen
bulgular ışığında Türkiye konut sektöründe enerji verimliliği gelişiminin hızlandırılmasını
sağlayacak politika araçlarının belirlenmesine yönelik Türk ve AB enerji verimliliği
mevzuatını, AB üye ülkelerinin enerji ve iklim eylem planlarını ve UEA’nın net sıfır yol
haritasını göz önünde bulunduran dört ana başlıklı yöntemsel bir çerçeve geliştirilmiş ve
Türkiye’nin orta ve uzun dönemde uygulamaya alabileceği politika seçenekleri
belirlenmiştir.

Enerji verimliliği, makine öğrenmesi, ayrıştırma analizi, konut
sektörü enerji tüketimi