REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANISMANLIK ERGENLERİN ÇALISMA ANLAYISININ İNCELENMESİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Kemal ÖZTEMEL

Danışman: GALİP YÜKSEL

Özet:

Bu arastırmanın amacı; ergenlerin çalısma anlayısını incelemeye yönelik bir envanter gelistirmek ve okul türü, sınıf düzeyi, cinsiyet, yas, mesleki olgunluk, anababa tutumları ve mesleki kisilik tipinin birlikte çalısma anlayısını yordayıp yordamadığını belirlemektir. Arastırma grubu, 598 erkek, 804 kız olmak üzere toplam 1402 öğrenciden olusmaktadır. Arastırmada veri toplama araçları, bu arastırma için gelistirilen çalısma anlayısı envanteri-ÇAE, mesleki olgunluk ölçeği (Kuzgun ve Bacanlı, 2005), ana baba tutumları ölçeği (Kuzgun ve Eldeleklioğlu, 2005) ve kendini arastırma ölçeğinden (Balkıs, 2004) olusmaktadır. Verilerin analizinde, çoklu doğrusal regresyon analizi uygulanmıstır. ÇAE'nin geçerlik ve güvenirlik çalısmasından elde edilen bulgular, ÇAE'nin geçerli ve güvenilir bir yapı gösterdiğini ve ergenlerin çalısma anlayısının belirlenmesinde, kullanılabilecek bir araç olduğunu destekler niteliktedir. Arastırmada, ulasılan sonuçlar asağıda özetlenmektedir: 1. Ergenlerin, okul türü, sınıf düzeyi, cinsiyet, yas, mesleki olgunluk, ana-baba tutumları ve mesleki kisilik tipleri birlikte çalısma anlayısına iliskin varyansın %23'ünü açıklamıstır. Mesleki olgunluk, bu değiskenler arasında çalısma anlayısının en güçlü yordayıcısıdır. 2. Ergenlerin, okul türü, sınıf düzeyi, cinsiyet, yas, mesleki olgunluk, ana-baba tutumları ve mesleki kisilik tipleri birlikte, çalısma anlayısı yasamı devam ettirme-güce iliskin varyansın %13'ünü açıklamıs ve koruyucu-istekçi ana baba tutumu, bu değiskenler arasında çalısma anlayısı yasamı devam ettirme-gücün en güçlü yordayıcısıdır. 3. Ergenlerin, okul türü, sınıf düzeyi, cinsiyet, yas, mesleki olgunluk, ana-baba tutumları ve mesleki kisilik tipleri birlikte, çalısma anlayısı öz belirlemeye iliskin varyansın %26'sını açıklamıs ve mesleki olgunluk, bu değiskenler arasında, çalısma anlayısı öz belirlemenin en güçlü yordayıcısıdır. Bu bulgular, meslek rehberliği ve danısmanlığı literatürü çerçevesinde tartısılmakta ve bu bulgulara dayanılarak uygulamacılara ve arastırmacılara yönelik öneriler sunulmaktadır.