Annelerin özgeci suç korkusunu etkileyen faktörlerin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: ERTUĞRUL TALU

Danışman: NESLİHAN AVCI

Özet:

Bu araştırmada annelerin özgeci suç korkusunu etkileyen faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2015 yılında Kırşehir il merkezinde ikamet eden 3-6 yaş çocuğa sahip 1035 anne oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılacak suç korkusu ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışmasını yapmak için iki ayrı grup, asıl uygulama kısmını yapmak içinde ayrı bir grup olmak üzere toplam üç farklı örneklem grubuyla çalışılmıştır. Araştırma genel tarama modelinin türlerinden olan ilişkisel tarama modeline göre gerçekleştirilmiştir.Araştırmada kullanılacak suç korkusu ölçeğinin geliştirilmesi aşamasında öncelikle konuyla ilgili alan yazın taraması yapılmış, ardından oluşturulan madde havuzu uzman görüşleri değerlendirmesi alınarak son haline kavuşturulmuş ve araştırmada kullanılmıştır. Ayrıca çalışmanın yordayıcı değişkenlerine ilişkin verileri elde etmek içinde "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır.Ölçeğin geçerlilik ve çapraz geçerlilik çalışması için iki ayrı çalışma grubunda açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapılmış, ardından her iki açımlayıcı faktör analizinden elde edilen faktör yükleri arasındaki benzerlik için Tucker'ın uyuşum katsayısı hesaplanmıştır. Ayrıca bu araştırmada her iki çalışma grubuna uygulanan ölçme aracıyla ilgili ayrı ayrı Cronbach alfa güvenirlik katsayılarına diğer yandan ölçeğin ikinci bir güvenirlik çalışması olarak ta test-tekrar test güvenirliklerine bakılmıştır.Verilerin analizi SPSS 21.0 programı ile yapılmış, tüm analizler için anlamlılık düzeyi .05 olarak belirlenmiştir. Çalışmada suç korkusunun demografik değişkenlere göre farklılık gösterme durumunun araştırılması amacı ile t testi, tek yönlü varyans analizi (One Way ANOVA) ve Welch testi kullanılmıştır. Demografik değişkenlerde ikili grupların (cinsiyet vb.) suç korkusunun karşılaştırılmasında bağımsız gruplar t testi, üç ve daha fazla grupların (yaş vb.) suç korkusunun karşılaştırılmasında ise tek yönlü varyans analizi testi kullanılmıştır.Verilerin analizi sonucunda annenin özgeci suç korkusunu etkileyen faktörlerden; Annenin yaşı, eğitim düzeyi, sahip olduğu çocuk sayısı ve sahip olunan çocuğun yaş ve cinsiyeti, annenin yaşadığı il ve mahalleyi güvenli bulma durumu, annenin kendisinin geçmiş suç mağduriyeti deneyimi yaşayıp yaşamama durumu, suça ilişkin haberleri öğrenme kaynakları ve televizyon izleme sürelerinin etkileri gibi değişkenlerin istatistiki olarak anlamlı sonuçlar verdiği (p<0,05) ve bu bağlamda annenin çocuğuna ilişkin algıladığı suç korkusu düzeyini etkilediği görülmüştür. Diğer yandan annenin mesleği, çocuğunun geçmiş suç mağduriyeti deneyimi yaşayıp yaşamama durumu, kendisinin ya da çocuğunun geçmişte yaşadığı suç türü ve televizyondan günlük haber programlarını izleme sürelerinin ise istatistiki olarak anlamlı sonuçlar vermediği (p>0,05) görülmüştür.