Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Öğrenci: HATİCE YILDIRIM
Danışman: NECDET HAYTA
Özet:Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde yaşanan toprak kayıpları Balkanlar ve Kafkasya'dan içe dönük büyük kitlesel göçlerin yaşanmasına neden olmuştu. Mütareke yıllarında ise bu defa Anadolu'da işgallerin yaşanmaya başlamasıyla beraber yeni bir iç göç hareketi başlamıştır. Osmanlı Devleti ilk başta meydana gelen göçlere engel olmak istemişse de Yunan katliamları ve İtilaf Devletleri'nin sessiz kalması sonucu başarılı olamamıştır. Bu yüzden çok zor şartlar altında kalan bu göçmenlerin ihtiyaçlarını karşılamak için imkânları ölçüsünde büyük çaba harcamıştır. Bir yandan ülkenin doğusunda ve batısında iç göçler yaşanırken bir yandan da dışarıdan çeşitli milletler Osmanlı topraklarına iltica etmeye devam etmiştir. Bu karmaşanın içinde bir de İtilaf Devletleri'nin müdahaleleri sonucu Ermeni ve Rum muhacirlerin Anadolu'ya sevkleri gerçekleştirilmiştir. Ermeni ve Rumların sevk ve iskânında Osmanlı Devleti'nin ihmali olduğu iddia edilse de mevcut belgelere göre kendi topraklarında mülteci durumuna düşen Türklerin vaziyeti onlara göre daha kötü bir manzara arz etmekte idi. Daha önce Anadolu'ya sığınan muhacirlere devlet imkân dâhilinde gereken yardımı yapmıştı ancak arka arkaya yaşanan büyük savaşlar ve işgal koşulları altında bu defa yardım konusunda çok ciddi sıkıntılar yaşanmıştır. Ayrıca Anadolu toprakları işgalden kurtarılıncaya kadar sevk ve iskân konusunda da önemli bir adım atılamamıştır. Bu çalışma ile gerek arşiv malzemeleri gerekse dönemin basınından edilen bilgiler çerçevesinde mütareke yıllarında göç ve iskân konusunda yaşanan bütün bu gelişmeler ele alınmaya çalışılmıştır.