Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NİHAN TIRIK
Danışman: Kübranur Ünal
Özet:
Amaç: Çalışmamızda tıbbi sülük salgısının hücre canlılığı, yara iyileşmesi, apoptoz ve bu etkilerden sorumlu gen ekspresyonlarını incelemek amaçlandı. Yöntem: Çalışmamızda Hirudo verbana cinsi steril tıbbi sülüklerden sağım yöntemi ile sülük salgısı elde edildi. Bu salgıdan total protein konsantrasyonu tayin edilerek, seri dilüsyon ile doz miktarları (400 µg/ml,200 µg/ml,100 µg/ml ve 50µg/ml) ayarlandı. Bu çalışmada insan göbek kordon veni endotel hücresi (HUVEC-CRL-1730), meme fibroblast (HTB-125) ve mezenkimal kök hücre (PCS-500-012) hattı kullanıldı. Hücre kültürü ile üretilen hücreler üzerine belirlenen dozlarda sülük salgısı uygulandı. Hücre canlılığı ve proliferasyonun değerlendirilmesi için MTT testi yapıldı. Sülük salgısının yara iyileşmesi üzerine etkisi in vitro yara modeli ile değerlendirildi. Farklı dozlarda sülük salgısı uygulanan hücrelerdeki VEGF, EGF ve FGF gen ekspresyon tayininde RT-PCR yöntemi kullanıldı. Sülük salgısının apoptozis üzerine olası etkisi flow sitometri ile araştırıldı. Bulgular: Hücre proliferasyonu açısından, sülük salgısının farklı dozları uygulanan meme fibroblast hücre hattındaki hücre canlılığı kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek bulundu(p<0,001). İn vitro yara modeli uygulamasında tüm hatlarda 50 µg/ml dozunun 24. veya 48. saatte tüm alanları hücreler ile kapattığı gözlemlendi. RT-PCR analizinde, 200 µg/ml'lik sülük salgısı uygulanan HUVEC ve meme fibroblast hücre hatlarında EGF ve VEGF gen ekspresyon düzeylerinin kontrol ve diğer dozdaki gruplara göre anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0,001). Flow sitometri analizinde HUVEC ve meme fibroblast hücre hattında %100'e yakın hücre canlılık oranları gözlemlenirken mezenkimal kök hücre hattında ise nekroz olduğu tespit edildi. Sonuç: Farklı dozlardaki sülük salgısı uyguladığımız sağlıklı hücre hatlarında hücre canlılığı, hücre proliferasyonu, yara iyileşmesi ve anjiyogenez için gen ekspresyonu üzerine önemli etkileri olduğu bulundu.