Emprenye maddesi olarak kullanılan borlu bileşiklerin performans özelliklerinin modifikasyonu


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: TANER AŞÇI

Danışman: HAKAN KESKİN

Özet:

Bu çalışma, ağaç malzemelerde emprenye maddesi olarak kullanılan sentetik borlu bileşiklerin emprenye sonrası performans özelliklerinin geliştirilmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, hazırlanan emprenye maddeleri kullanılarak ülkemiz ağaçişleri endüstrisinde yaygın olarak kullanılan Doğu Kayını (Fagus orientalis Lipsky), Sapsız Meşe (Quercus petraea Liebl.), ve Sarıçam (Pinus sylvestris Lipsky) odunlarından TS 6193 EN 84 esaslarına göre hazırlanan deney örnekleri, batırma metodu ile emprenye edilmiştir. Emprenye edilen deney örnekleri TS 345, ASTM D 160-50 ve TS 6193 EN 84'e göre test edilmiştir. Araştırma kapsamında laboratuvar ortamında geliştirilen emprenye maddesinin borakslı solüsyonunun, borlu bileşiklerin, emprenye sonrasındaki retensiyon miktarlarına göre, yıkanma işlemleri sonrasındaki retensiyon miktarlarını Sarıçam'da %277'ye, Meşede%240'a ve Kayında ise %269'a kadar pozitif yönde etkilediği, yıkanma oranlarını ise Sarıçamda %53, Meşe'de %42 ve Kayında %54 oranında azalttığı tespit edilmiştir. Bunun yanında geliştirilen emprenye maddesinin ağacın yanma performansına etkisi incelendiğinde ise kontrol numunelerine göre yanma süresini uzattığı ve ağırlık kaybını azalttığı görülmüştür. Buna karşın sadece borlu bileşiklerle emprenye edilen numunelerle karşılaştırıldığında ağırlık kaybı oranlarını Sarıçamda %2, Meşede %6 ve Kayında ise %7 oranında negatif yönde artırmış, yanma süresi açısından ise Sarıçamda %7 Meşede %21 oranında olumsuz etki gösterirken, Kayında %36 oranında pozitif yönde etkilemiştir. Geliştirilen emprenye maddesi %3'lük borlu bileşik konsantrasyonu ile kullanıldığında her üç ağaç türünde de numunelerin renk, tekstür ve parlaklığını etkilememiş, malzeme yüzeyinde tortu oluşumu gözlemlenmemiştir. Geliştirilen emprenye maddesi orman endüstrisinde borlu emprenyede yıkanma direncinin arttırılmasında tercih edilebilir