Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Aslı USTA DİKMEN
Danışman: MÜJGAN ÇULFAZ
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Günümüzün önemli çevre sorunlarından biri atık sulardaki agır metallerin yarattıgı kirliliktir. Bu çalısmada; atık sularda yer alan kursun, çinko ve kadmiyum agır metallerinin dogal zeolitlerden olan klinoptilolit kullanılarak iyon degisimi yöntemi ile uzaklastırılması olanakları arastırılmıstır. Çalısmanın ilk basamagında orijinal numunenin kimyasal analizi yapılmıs ve X-ısını kırınım desenleri çıkarılmıstır. Daha sonra, klinoptilolitin tek iyon formuna dönüstürülmesi islemi sodyum iyonu kullanılarak gerçeklestirilmistir. Bu islem sonucunda sodyum formundaki klinoptilolitin ham klinoptilolite göre % 80 oranında sodyuma doydugu belirlenmistir. Çalısmanın ikinci basamagında sodyum formuna dönüstürülmüs klinoptilolit numuneleri 0,1 N derisimindeki Pb (NO3)2, Cd(NO3)24H2O, Zn(NO3)26H2O çözeltileri ile gram klinoptilolit/mililitre çözelti oranı 1/100 olacak sekilde muamele edilmistir. Deneyler sonucunda yapılan sodyum, kalsiyum,magnezyum, potasyum, kursun, kadmiyum, çinko kimyasal analizleri ve bu analiz neticesinde elde edilen ölçüm sonuçları kullanılarak çözeltide bulunan kursun, çinko, kadmiyum katyonlarından klinoptilolit bünyesinde yer alan sodyum iyonlarının degisim miktarları belirlenmistir. Çalısmamızda sodyum formundaki klinoptilolitlerde gerçek iyon degisim kapasitesi belirlenmeye çalısılmıstır. Sodyum formundaki klinoptilolitin kimyasal analizine göre teorik iyon degisim kapasitesi sodyum iyonu için 1,6 miliesdegergram sodyum / gram klinoptilolit olarak belirlenmistir. Deneysel çalısmamızın sonucu gerçek kapasite ise; Çinko için; 0,785-1,224 mesg/ g klinoptilolit, Kursun için; 0,97-1,288 mesg/ g klinoptilolit, Kadmiyum için; 0,83-1,2332 mesg/ g klinoptilolit aralıgında belirlenmistir.