Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: OKAN BURÇAK ÇELİK
Danışman: Mehmet Günay
Özet:Araştırmanın amacı elit sporcuların ve sedanter bireylerin psikolojik dayanıklılık profillerini incelemek ve karşılaştırmaktır. Araştırmaya elit sporcular ve düzenli olarak bir fiziksel aktiviteyle meşgul olmayan sedanter bireyler olmak üzere toplam 465 kişi katılmıştır. Katılımcıların 225‟i elit sporcu, 240‟ı sedanter bireylerdir. Bu araştırmada nitel ve nicel araştırma yaklaşımlarının bir arada kullanıldığı karma yöntem araştırması desenlerinden açımlayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Nicel veriler Işık (2016) tarafından geliştirilen Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği ile toplanmıştır. Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği kendini adama, kontrol ve meydan okuma olmak üzere üç alt boyuttan oluşmaktadır. Nitel veriler yarı yapılandırılmış bir soru formu ve görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Nicel veriler SPSS 22 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılım gösterdiği Kolmogorov-Smirnov testiyle tespit edilmiş ve karşılaştırmalarda Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA), ilişkisel analizlerde ise Pearson Korelasyon Testi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, sporcu katılımcıların cinsiyet değişkenine göre kontrol alt boyutunda erkek katılımcıların lehine, yaptıkları spor branşlarına göre kendini adama alt boyutunda takım sporlarıyla uğraşanların, meydan okuma alt boyutunda ise bireysel sporlarla uğraşan katılımcıların lehine, algılanan akademik başarı düzeyi değişkenine göre kendini adama ve vi kontrol alt boyutlarıyla genel psikolojik dayanıklılık düzeyinde akademik başarısını yüksek olarak algılayan katılımcılarla diğer katılımcılar arasında akademik başarısını yüksek olarak algılayan katılımcıların lehine, akademik başarısını orta düzeyde algılayan katılımclarla düşük olarak algılayan katılımcıların arasında, akademik başarısını orta düzeyde algılayan katılımcıların lehine, sporcu ve sedanter katılımcılar arasında kendini adama, kontrol ve meydan okuma alt boyutlarıyla genel psikolojik dayanıklılık düzeyinde sporcu katılımcıların lehine istatistiksel açıdan anlamlı fark olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, katılımcıların hem yaşları hem de spor yaşlarıyla meydan okuma alt boyutu arasında ise istatistiksel açıdan negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu, haftalık antrenman saatleriyle meydan okuma alt boyutu arasında ise istatistiksel açıdan pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. İçerik analizi sonucunda, hem sporcuların hem de sedanter bireylerin benzer sorunlardan bahsettikleri fakat sporcu katılımcıların sorunlarla başa çıkarken doğrudan ya da dolaylı olarak sporun olumlu etkilerini dile getirdikleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak, düzenli spor ve antrenman yapmanın, sporu bir yaşam felsefesi olarak benimsemenin ve hareket etmenin, psikolojik dayanıklılığı olumsuz etkileyen faktörlerle mücadele etmeye ve başa çıkmaya yardımcı olabileceği düşünülmektedir