Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NEBAHAT AYTUNA ÇERÇİ
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Leyla Açık
Eş Danışman: Mustafa Türk
Özet:
Araştırmamızda; N-alkil-N'-2-piridilmetiletilendiaminler ile hekzaklorosiklotrifosfazen
reaksiyonlarından elde edilen tetrakloro-2-piridilmetilspiro-N/N-etilendiaminosiklotrifosfazenleri; pirolidin, morfolin ve 1,4-dioksa-8-azaspiro[4,5]dekan (DASD) ile
reaksiyona sokulması sonucu elde edilmiş tam substitüe tetraaminosiklotrifosfazen
türevlerinin biyolojik aktiviteleri değerlendirilmiştir. Sentezlenen bileşiklerin ve iyonik
jelasyon yöntemi ile elde edilen kitosan/TPP nanopartiküllerine enkapsüle edilmiş
bileşiklerin çeşitli mikroorganizmalar üzerindeki antimikrobiyal aktivitesi, L929 fibroblast
ve A549 küçük hücreli olmayan akciğer kanseri hücre hatlarındaki sitotoksik aktivitesi ve
plazmit DNA ile olan etkileşimi incelenmiştir. Bileşiklerin antimikrobiyal aktivitesi disk
difüzyon ve minimal inhibitör konsantrasyon (MİK) yöntemleri ile incelenmiştir.
Bileşiklerin L929 fibroblast ve A549 küçük hücreli olmayan akciğer kanseri hücre
hatlarındaki sitotoksik aktivitesini belirleyebilmek için MTT yöntemi kullanılmıştır.
Bileşiklerin DNA üzerine etkisi, pBR322 plazmit DNA ile bileşikler belirli süre etkileşime
bırakılarak agaroz jel elektroforezi ile incelenmiş; bileşiklerin DNA üzerinde hangi
nükleotitlere bağlandığını tespit etmek için ise bileşikler ile etkileştirilmiş plazmit DNA
BamHI ve HindIII restriksiyon endonükleaz enzimleri ile kesilmiştir. İyonik jelasyon
yöntemi ile elde edilen kitosan nanopartiküllerin; FT-IR analizi, boyut ve yük dağılımının
belirlenmesi, SEM görüntülerinin alınması ve kararlılık çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Nanopartiküller içine bileşiklerin enkapsüle edilmesi ile de etken madde verimliliğinin
belirlenmesi ve etken madde salımının belirlenmesi çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Bileşiklerin C. albicans başta olmak üzere antimikrobiyal etkisinin ve potansiyelinin olduğu
ve enkapsüle edilmiş bileşiklerde antimikrobiyal aktivitenin arttığı belirlenmiştir.
Bileşiklerin yüklü olduğu kitosan/TPP nanopartiküllerinde; 125µM ve daha düşük
konsantrasyonlarda L929 fibroblast hücrelerinde toksisitenin serbest fosfazene göre azaldığı
ve yüksek konsantrasyonlarda toksisitede fark olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca, fosfazen
yüklü kitosan partiküllerinin, serbest fosfazene kıyasla A549 kanser hücrelerine toksisiteyi
arttırdığı gözlemlenmiştir.