Proje tabanlı öğrenme ortamlarının biyoloji öğretmen adaylarının öz-düzenleme seviyeleri ve öz-yeterlik inançları üzerine etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Öğrenci: SOLMAZ AYDIN

Danışman: MUSTAFA YEL

Özet:

Bu çalışmanın amacı, proje tabanlı öğrenme ortamının, biyoloji öğretmen adaylarının öz-düzenleme seviyeleri ve öz-yeterlik inançları üzerine ne düzeyde etkisi olduğunu araştırmaktır. Bu doğrultuda, proje tabanlı öğretim süreci sonunda biyoloji öğretmen adaylarının öz-düzenleme ve öz-yeterlik seviyeleri, öz-düzenleme ve özyeterlik seviyeleri arasındaki ilişki, cinsiyet değişkenine göre öz-düzenleme ve özyeterliğin farklılık gösterip göstermediği ve öğretmen adaylarının proje tabanlı öğretim sürecini nasıl değerlendirdiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada Proje Tabanlı Öğrenme Yönteminin belirli bir öğretim süreci sonunda öğretmen adaylarının öz-düzenleme seviyeleri ve öz-yeterlik inançları üzerinde meydana getirdiği değişimi belirlemek amaçlandığından dolayı, tek grup ön test-son test deneme modeli kullanılmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının sürece yönelik görüşlerini belirlemede nitel araştırma tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Biyoloji Öğretmenliği Bölümü'nde 2010-2011 öğretim yılının güz döneminde öğrenim gören ve Sitoloji Laboratuvarı dersini alan toplam 40 ikinci sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Deneysel uygulama 13 haftalık bir sürede gerçekleşmiştir. Uygulama öncesi ve sonrasında Öz-Düzenleme Ölçeği ve Biyoloji Öz-Yeterlik Ölçeği ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Bunların yanında Etkinlik Değerlendirme Anketi ve Proje Çalışmalarına Yönelik Görüş Anketi uygulanarak hem nicel hem de nitel veriler elde edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, Proje Tabanlı Öğrenme Yöntemine dayalı işlenen dersin biyoloji öğretmen adaylarının öz-düzenleme seviyelerinde bir değişiklik meydana getirmediğini; fakat biyoloji öz-yeterlik inançlarını artırdığını göstermiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının Etkinlik Değerlendirme Anketi'ne verdikleri yanıtlar, öz-düzenlemeye yönelik olan süreçlerde gelişme gösterdiklerini; fakat bu süreçlerin öz-düzenleme seviyelerini artırmaya yetmediğini göstermektedir. Proje Çalışmalarına Yönelik Görüş Anketi'nden elde edilen bulgular ise öğretmen adaylarının genel olarak proje tabanlı öğrenme sürecini etkili bulduklarını, bu yöntemin kendilerini birçok açıdan geliştirmelerine yardımcı olduğunu ve grup çalışmasını yararlı bulduklarını belirtmektedir.