Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, YABANCI DİLLER EĞİTİMİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLFEM KURT
Danışman: Musa Yıldız
Özet:
Uzakları yakınlaştırıp, farklı toplum ve kültürlerin hem kaynaşmasına hem de kültür aktarımına
imkân veren çeviri, Arap ve Türk toplumlarının birbirleriyle geçmişten bugüne kaynaşmasına
vesile olmuştur. Bu araştırmada da amaç iki dil arasında bir çeviri hareketliliği oluşmasına katkı
sağlamak ve çevirmenlerin bu esnada kullanacakları stratejiler ve yöntemlere dair yol gösterici
olmaktır. Bu bağlamda, bu çalışmada öncelikle çeviriye ve tarihine dair kuramsal bir arka plan
verilmiş, bu çerçevede geçmişten günümüze çeviri ve çevirmen hakkında yapılan tanımlamalar,
çevirmene yüklenilen roller, ortaya atılan kuram ve stratejiler üzerinde durulmuştur. Bununla
birlikte çevirmene yol gösterici nitelikte olduğu düşünülen normlar konusuna değinilmiş ve verilen
örneklerle kuram ve stratejilerin açıklayıcı nitelikte olmasına dikkat edilmiştir. Bununla birlikte
Necîb Mahfûz‟un Arapçadan Türkçeye çevrilmiş olan, Sersera Fevka‟n-Nîl (Nil Üstünden
Gevezelik), Hân el-Halîlî ve Yevme Kutile‟z-Za„îm (Başkanın Öldürüldüğü Gün) gibi üç önemli
eseri genel çeviri stratejileri kapsamında incelenerek, çeviribilimci Gideon Toury‟nin erek odaklı
kuramına göre karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Çeviri, Çeviri Stratejileri, Erek Odaklı Kuram, Necîb Mahfûz, Gideon Toury