Aile, çalışma ve sosyal hizmetler bakanlığına bağlı çalışan meslek elemanlarının tükenmişlikleri ile psikolojik dayanıklılıkları ve umutları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SAADET ÇAĞLAYANER

Danışman: Feride Bacanlı

Özet:

Bu araştırmanın amacı Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı kurumlarda çalışan meslek elemanlarının psikolojik dayanıklılık ve umutlarının birlikte tükenmişliklerini yordayıp yordamadığını incelemektir. Ayrıca, bu araştırmada meslek elemanlarının tükenmişliklerinin cinsiyete, medeni duruma, yaş gruplarına ve mesleklerine göre anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Araştırma grubu, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı çeşitli kurumlarda çalışan Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik, Psikoloji, Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi ve Sosyoloji branşlarındaki 300 (174 kadın ve126 erkek) katılımcıdan oluşmaktadır. Katılımcıların yaşları 24-60 arasında dağılmaktadır. Araştırmada veriler Maslach Tükenmişlik Ölçeği, Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Sürekli Umut Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde çoklu doğrusal regresyon analizi, t-testi, tek yönlü varyans analizi ve Bennferroni testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları psikolojik dayanıklılık ve umut puanlarının ortalamalarının birlikte tükenmişlik puanlarına ilişkin toplam varyansın % 40’ını yordadığını göstermiştir. Umut tükenmişliğin tek başına en güçlü yordayıcısı olup psikolojik dayanıklılık da umudu izlemiştir. 24-34 yaş grubundaki katılımcıların tükenmişlik düzeyleri 45-60 yaş grubundaki katılımcılarınkinden anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Katılımcıların tükenmişlikleri mesleki branşlarına göre incelenmiştir. Bulgular sosyal hizmet branşındaki meslek elemanlarının tükenmişlik puan ortalamaları ile sosyoloji branşındaki meslek elemanlarının puan ortalamaları arasında anlamlı olarak fark olduğunu göstermiştir Araştırmanın sonuçları ilgili literatüre dayanılarak tartışılmıştır. Gelecekte yapılacak teorik ve uygulamalı araştırmalar için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Tükenmişlik, psikolojik dayanıklılık, umut.