Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GAMZE TEMELOĞLU
Danışman: Feride Bacanlı
Özet:
Bu araştırmanın temel amacı, ortaokul öğrencilerinin kariyere ilişkin ebeveyn desteklerinin ve mesleki karar verme öz yetkinliklerinin birlikte mesleki karar verme güçlüklerini yordayıp yordamadığını belirlemektir. Bunun yanısıra bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin kariyer karar verme güçlüklerinin cinsiyete, sınıf düzeyine, algılanan akademik başarıya, gitmek istenilen lise türüne ve ileride seçmek istenilen mesleğe karar verme durumlarına göre anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek de amaçlanmıştır. Araştırma grubu 400 (203 kız ve 197 erkek) ortaokul öğrencisinden oluşmaktadır. Bu araştırmada Kariyer Karar Verme Güçlükleri Ölçeği-Ortaokul Formu (KKVGÖ-OF), Kariyere İlişkin Ebeveyn Desteği Ölçeği (KİEDÖ), Meslek Kararı Verme Yetkinlik Ölçeği (MKVYÖ) ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinin analizinde çoklu doğrusal regresyon analizi, t testi ve ANOVA kullanılmıştır.
Ortaokul öğrencilerinin KİEDÖ toplam puanları ve MKVYÖ toplam puanları birlikte KKVGÖ-OF toplam puanlarına ilişkin varyansın %15‘ini yordamıştır. Meslek kararı verme yetkinliği, toplam kariyer karar verme güçlüklerinin, hazırlık eksikliği, bilgi eksikliği ve tutarsız bilgiler alt ölçeklerinin en güçlü yordayıcısı olmuştur. Öğrencilerin kariyer karar verme güçlükleri cinsiyete göre anlamlı olarak farklılaşmazken sınıf düzeyine, akademik başarı algısına, gitmek istenilen lise türüne ve ileride seçmek istenilen mesleğe karar verme durumlarına göre anlamlı olarak farklılaşmıştır. Sonuçlar ilgili alanyazına dayanılarak tartışılmıştır. Gelecek araştırmalara ve kariyer psikolojik danışmanlığı ve rehberliği ile ilgili uygulamalara yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Ortaokul öğrencileri, kariyer karar verme güçlükleri, kariyere ilişkin ebeveyn desteği, meslek kararı verme öz yetkinliği