Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YUSUF ARGIN
Danışman: Hacer Elif Dağlıoğlu
Özet:
Bu araştırmada okul öncesi eğitim kurumlarında çalışan eğitimcilerin matematiğe ilişkin
pedagojik alan bilgi düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır.
Araştırma tarama niteliğinde betimsel bir çalışma olup çalışma grubunu Elazığ il merkezinde
bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı resmi ve özel anaokulları ve anasınıfları ile
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na (AÇSHB) bağlı kreş ve gündüz bakım
evlerinde çalışan 153 eğitimci oluşturmaktadır. Yapılan araştırmada Öğretmen Bilgi Formu
ve Smith (1998) tarafından geliştirilip Aksu ve Kul (2017) tarafından Türkçe’ye uyarlaması
yapılan “Okul Öncesi Matematiğinde Pedagojik Alan Bilgisi Ölçeği” kullanılmıştır.
Araştırmada verilerinin çözümlenmesi sürecinde SPSS 23.00 ve Excel paket programları
kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda çalışma grubunu oluşturan eğitimcilerin genel
olarak pedagojik alan bilgi düzeylerinin düşük olduğu ve alt boyutlar açısından bakıldığında
sayı algısı, örüntü ve uzamsal algıya ilişkin pedagojik alan bilgi düzeylerinin düşük;
sıralama, şekil algısı ve karşılaştırma alt boyutlarına ilişkin pedagojik alan bilgi düzeylerinin
ise yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca ölçeğin sayı algısı alt boyutunda 23-40 yaş arası
eğitimcilerin; karşılaşrtırma alt boyutunda ise 23-50 yaş aralığındaki eğitimcilerin diğer yaş
aralığındaki eğitimcilere göre pedagojik alan bilgilerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Bununla birlikte eğitimcilerin medeni durumlarına göre matematiğe ilişkin pedagojik alan
bilgi düzeylerinde sadece sayı algısı alt boyutunda evli eğitimcilerin lehine anlamlı farklık
olduğu bulunmuştur. Eğitimcilerin öğrenim düzeyleri ile matematiğe ilişkin pedagojik alan
bilgi düzeyleri arasında doğrusal bir ilişki olduğu yani, öğrenim düzeyleri arttıkça bilgi
düzeylerinin de arttığı belirlenmiştir. Ancak öğretmenlik deneyimi açısından veriler
incelendiğinde, eğitimcilerin sadece örüntü alt boyutunda 6-10 yıl deneyime sahip
vi
eğitimcilerin 0-5 yıl deneyime sahip olanlardan daha yüksek pedagojik alan bilgisine sahip
olduğu ortaya çıkmıştır. Eğitimcilerin çalıştıkları yaş gruplarına göre matematiğe ilişkin
pedagojik alan bilgi düzeyleri incelendiğinde örüntü alt boyutunda 36-66 aylık ve
karşılaştırma alt boyutunda 48-66 aylık çocuklarla çalışan eğitimcilerin pedagojik alan bilgi
düzeylerinin daha yüksek olduğu belirlenirken eğitimcilerin bulundukları kurumlarda
çalışma sürelerinin matematiğe ilişkin pedagojik alan bilgi düzeylerinde anlamlı farklılık
yaratmadığı bulunmuştur. Eğitimcilerin çalıştıkları okul türlerine göre matematiğe ilişkin
pedagojik alan bilgi düzeyleri incelendiğinde AÇSHB‘ye bağlı kreş ve gündüz bakım
evlerinde çalışan eğitimcilerin pedagojik alan bilgi düzeylerinin MEB’e bağlı resmi ve özel
kurum ve sınıflarda çalışanlardan anlamlı derecede düşük olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Okul öncesi matematik, pedagojik alan bilgisi, eğitimci