Euler-bernoullı kirişi olarak modellenmiş yüksek hızlı Tren demiryolu köprüsünün dinamik davranışının Adomıan ayrıştırma metoduyla incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ferda Bilik

Danışman: TUNCAY KARAÇAY

Özet:

Raylı ulaşım altyapısına yapılan yatırımların hem ülkemizde hem de dünyada artan bir eğilim göstermesi ve dolayısıyla yaygınlaşması sebebiyle bu konularda yapılan akademik ve mühendislik çalışmalar da ivme kazanmıştır. Yüksek hızlı tren (YHT) köprüleri de demiryolunun önemli bir parçasıdır ve tren hızlarının artması bu köprülerin önemini daha da artırmaktadır. Literatürde YHT köprüleri Euler-Bernoulli (EB) kirişi, tren ise hareketli kuvvet olarak modellenebilmektedir. Dördüncü mertebe, homojen olmayan kısmi diferansiyel denklem ile ifade edilen, tren geçişine bağlı hareket denklemlerinin çözümü konusunda matematiksel yöntemlerin sınırlı olması sebebiyle yeni çözüm yöntemlerinin geliştirilmesi gereği ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada YHT köprülerinin dinamik davranışı Adomian ayrıştırma metodu (AAM) ve bu metodun değiştirilmiş ve geliştirilmiş formları kullanılarak analiz edilmiştir. Öncelikle kuvvetin farklı uygulama biçimleri için kirişin matematiksel modellemesi yapılmış ve buna bağlı hareket denklemleri oluşturulmuştur. Elde edilen dördüncü mertebe, homojen olmayan kısmi diferansiyel denklem, sınır ve başlangıç şartları dikkate alınarak modal analiz ile ikinci mertebe homojen olmayan adi diferansiyel denklem haline dönüştürülmüş ve kiriş modal yerdeğişimi AAM'ler uygulanarak seri açılım şeklinde ifade edilmiştir. Bu sonsuz seri açılımlarda Binom ve Taylor seri açılımları kullanılarak genel ifadeler elde edilmiştir. Hareket denkleminde sönüm etkisi de dikkate alınarak benzer işlemler tekrarlanmıştır. YHT köprülerinin yapısal özellikleri ile tren hareketinin etkisinin değerlendirilmesi amacıyla bir dizi sayısal çözümleme yapılmış ve modal yerdeğişimleri boyutsuz köprü uzunluklarına göre çizdirilmiştir. Bu sonuçlar köprü-tren dinamik ilişkisi açısından yorumlanmıştır. Bu çalışma AAM ve bu metodun değiştirilmiş ve geliştirilmiş formlarının köprü dinamik analizlerinde etkin bir şekilde kullanılabileceğini göstermiştir.