Okul Öncesi Dönemdeki Az Gören Çocuğun Odaklanma Becerilerinin Gelişiminde İşlevsel Görme Etkinlik Programının (İGEP) Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Pınar Demiryürek

Danışman: SALİH ÇAKMAK

Özet:

Bu araştırmanın genel amacı, okul öncesi dönemdeki bir az gören çocuğun işlevsel görme becerilerinden odaklanma becerilerinin gelişiminde İşlevsel Görme Etkinlik Programı'nın (İGEP) etkililiğini belirlemektir. Araştırmada, programın etkililiği değerlendirilirken, nitel araştırma yöntemlerinden örnek olay çalışması kullanılmıştır. Araştırmaya, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Ankara ilinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Göreneller Görme Engelliler İlkokulu'na devam eden az gören tanısı almış 4 yaşındaki bir erkek çocuğu katılımcı olarak dahil edilmiştir. Araştırmada, az gören çocuğun yakın görme alanı içerisinde yer alan işlevsel görme becerilerinden odaklanma becerilerini sergilemedeki performans düzeyini desteklemek ve geliştirmek amacıyla İGEP hazırlanmıştır. Hazırlanan program, az gören çocukların işlevsel görme becerilerinin geliştirilmesi ve desteklenmesini amaçlayan çeşitli araştırmalar incelendikten sonra; Gazi İşlevsel Görme Değerlendirme Aracı (GİGDA) kapsamında yer alan performans göstergelerinden (odaklanma becerileri) uyarlanarak geliştirilmiştir. Araştırmanın uygulama süreci, uygulama ve değerlendirme oturumları dahil toplam 17 oturumda tamamlanmıştır. Bu oturumların 11'ü uygulama ve 6'sı değerlendirme oturumu olarak yapılmıştır. Uygulama oturumlarında katılımcı çocuğa İGEP uygulanarak, çocuğun işlevsel görme becerilerinden odaklanma becerilerinin geliştirilmesi ve desteklenmesi amaçlanmıştır. Değerlendirme (ön, ara, son, izleme) oturumlarında ise katılımcı çocuğa İGEP 'in uygulanması sonucu, çocuğun işlevsel görme becerilerinden odaklanma becerilerini sergilemedeki performans düzeyinin belirlenmesi ve çocuğun performans düzeyindeki ilerleme ve değişikliklerin izlenmesi amaçlanmıştır. Katılımcı çocukla gerçekleştirilen bütün oturumlar video kamera ile kayıt altına alınmıştır. Daha sonra, bu kayıtlar izlenerek elde edilen veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen İşlevsel Görme Etkinlik Programı Değerlendirme Aracı'na (İGEPDA) kodlanmıştır. Kodlanan veriler, İGEPDA üzerinden analiz edilerek araştırmanın veri analizleri tamamlanmış ve araştırma bulguları elde edilmiştir. Araştırmanın veri toplama ve analiz süreçleri sonunda katılımcı çocuğun genel performans düzeyi ve İGEP 'in etkililiğine ilişkin elde edilen bulgular sonucunda, az gören bir çocuğun işlevsel görme becerilerinden odaklanma becerilerini sergilemedeki performans düzeyi üzerinde İGEP 'in etkili olduğu ve etkili sonuçlar verdiği görülmüştür.