Özkan S. (Yürütücü)
Erasmus Projesi, 2020 - 2023
Development and Integration of Health Literacy Education with Innovative Methods in Medical Curricula Across Europe
Avrupa'da Yenilikçi Yöntemler ile
Sağlık Okuryazarlığı Eğitim Programı Geliştirme ve Tıp Eğitimine Entegre Etme
HELEM-EU projesi; tıp eğitim müfredatına yönelik sağlık okuryazarlığı eğitim programı geliştirilerek, pilot uygulama ve ölçme değerlendirmeleri yaparak, Avrupa’da tıp eğitiminde kullanılmak üzere bir sağlık okuryazarlığı eğitim programı geliştirecek bir projedir.
HELEM-EU; Avrupa Birliği ERASMUS + Programı(Yüksek öğretim) tarafından finanse edilen üç yıllık bir projedir (1/9/2020- 30/8/2023). Gazi Üniversitesi’nde proje yürütücülüğünü Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD’dan Prof.Dr. Seçil Özkan yapmaktadır.
Proje ortakları: Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Lokman Hekim Üniversitesi, Murcia Üniversitesi (İspanya), Maastricht Üniversitesi (Hollanda), IIAPHS (İtalya)
Sağlık okuryazarlığı, kişilerin yaşam tarzlarını ve yaşam koşullarını değiştirerek kişisel ve toplumsal sağlığı iyileştirmek, bununla beraber harekete geçmek için bir bilgi, kişisel beceri ve güven düzeyine ulaşılması anlamına gelir. Bu nedenle, sağlık okuryazarlığı, broşürleri okuyabilmekten ve randevu alabilmekten daha fazlasıdır. Sağlık okuryazarlığı, insanların sağlık bilgilerine erişimini ve eriştikleri bilgileri etkili bir şekilde kullanma kapasitelerini iyileştirerek sağlık iletişimini güçlendirme için kritik öneme sahiptir. Diğer bir deyişle; herhangi bir ilacın hangi dozda alınması gerektiği, tahlil sonuçlarının, tansiyon ve şeker ölçümündeki rakamların ne anlama geldiği, bazı alışkanlıkların getirdiği risklerin bilincinde olmak gibi birçok konu sağlık okuryazarlığı kapsamındadır.
Ülkelerin gelişmişlik düzeylerine bakılmaksızın sağlık okuryazarlık düzeyinin tüm dünyada düşük olduğu literatürde sıklıkla tartışılmaktadır. Bu nedenle sağlık okuryazarlığının geliştirilmesi adına birçok çalışma yapılmaktadır. Fakat genellikle uygulamalar halkın sağlık okuryazarlığı bilgi düzeyini geliştirme yönünde olmaktadır. Sağlık okuryazarlığının geliştirilmesinde bir çok paydaş vardır. Bunlardan en önemli iki paydaş bireyler/toplum ve sağlık çalışanları özellikle doktorlardır. Projemizin temel konusu olan sağlık çalışanlarında ve tıp fakültesi öğrencilerinde sağlık okuryazarlığına yaklaşımı ve sağlık iletişimidir. Bu nedenle hekimlerin ve tıp fakültesi öğrencilerinin sağlık okuryazarlığına yaklaşımı ve sağlık iletişimi seviyesinin arttırılması, toplumun genel sağlık okuryazarlığı düzeyinin arttırılmasına ve etkin sağlık iletişiminin kurulmasına önemli derecede katkı sağlayacaktır. Bunu sağlamanın en temel yolu da tıp fakültesi eğitim müfredatına sağlık okuryazarlığı eğitiminin entegre edilmesi ve sağlık iletişiminin güçlendirilmesi için uygulamalı dersler de dahil olmak üzere ders programlarının eklenmesidir.
HELEM-EU projesi, "sağlık okuryazarlığının"nın tıp eğitimine entegre etme açısından Avrupa'da ilk yapılacak bir projedir. Projenin hedef grupları arasında tıp eğitimcileri, yöneticileri, sivil toplum kuruluşları ve tıp öğrencileri bulunmaktadır.
Tüm paydaş ülkelerde yapılan derinlemesine görüşmeler, anket çalışmaları , Delphi tekniği vb ihtiyaç saptama sonuçları, sağlık okuryazarlığı konusunun tıp eğitimine entegrasyonunun gerekliliğini ortaya koymuştur. Buna yönelik kanıta dayalı ayrıntılı bir eğitim program geliştirmek doktor yetiştirme sürecine, dolayısıyla toplum sağlığına büyük katkı sağlayacaktır. Bu amaçla projede tıp eğitim programında uygulanmak üzere 14 haftalık bir yüzyüze ve online uygulanabilecek eğitim program geliştirilmiştir. Ölçme ve değerlendirmesi yapılmıştır. Proje ortakları bu dersi tıp eğitimi müfredatlarına almıştır.
Projenin çıktılarının yaygınlaştırılarak diğer tıp fakültelerinde de bu dersin uygulanması, mezun olan doktorların kendine başvuran bireylerin sağlık okuryazarlığı düzeyini anlama ve ona yönelik yaklaşım stratejisini uygulayabilme becerisini artıracaktır. Dolayısıyla da doktorların manevi doyumu artarken, toplumun sağlık okuryazarlığı da güçlenecektir.
Projemiz hakkında daha fazla bilgi için ve proje çıktılarına ücretsi ulaşım için lütfen www.helemeu.org adresindeki HELEM-EU web sitesini takip edebilirsiniz.