Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. ULUSLARARASI TIP BİLİMLERİ VE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIMLAR KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 26 - 28 Mart 2022, cilt.9786257367530, ss.335-343
Güncel sürdürülebilir beslenme rehberleri, hayvansal ürünlerin tüketiminin azaltılmasını ve daha çok bitkisel kaynaklı bir beslenmeye geçişi önermektedir. Hayvansal protein kaynakları bitkisel olanlara kıyasla birkaç kat daha yüksek çevresel etkiye sahiptir. Et, su ürünleri, yumurta ve
süt gibi hayvansal protein kaynaklarının üretimi için bitkisel protein kaynaklarına kıyasla daha fazla su ve tarım arazisi kullanılmakta ve daha fazla emisyon oluşmaktadır. Üretimlerinde daha yüksek düzeyde sera gazı emisyonu veya daha geniş arazi gerektiren hayvansal protein kaynaklarını içeren diyetler, tüm nedenlere bağlı mortalite, spesifik mortalite ve kanserin daha yüksek oranları ile ilişkilidir. Ancak, hayvansal proteinlerin sınırlandırılarak bitkisel protein kaynaklarına yönelmenin yeterli ve kaliteli protein sağlayamayabileceği endişesi bulunmaktadır. Yaşlılarda ve yüksek beden kütle indeksi olan yetişkinlerde protein ihtiyacının karşılanamayabileceği düşünülse de çoğu yetişkin için bitkisel protein kaynakları ile yeterli miktarda protein sağlanabilir. Bitkisel proteinler bazı aminoasitleri hayvansal proteinlere kıyasla daha düşük miktarlarda içermesine rağmen, aminoasit kalıpları açısından tamamlayıcı bitkisel proteinlerin (örneğin tahıl ve bakliyatın birlikte tüketimi) kullanılmasıyla aminoasit skoru arttırılabilir. Ayrıca, bezelye gibi bitkisel protein kaynaklarına bazı probiyotik L. paracasei suşlarının (LP-DG plus LPC S01) takviyesi, serum esansiyel aminoasit konsantrasyonunu yükseltebilir. Islatma, pişirme, kavurma veya fermente etme gibi besin hazırlama stratejileri ile bakliyat gibi bitkisel besinlerden anti-besin
öğesi faktörleri kısmen ortadan kaldırılarak proteinlerin biyoyararlanımı arttırılabilir. Beslenme açısından önemi düşünüldüğünde, hayvansal protein kaynaklarının tamamen kaldırılmasından ziyade azaltılarak bitkisel protein kaynaklarının beslenme tarzına daha fazla dahil edilmesi, çevreye
ve doğal kaynaklara daha az zarar vererek sürdürülebilir beslenmeye katkı sağlarken, daha az sağlık riski ile ilişkili olmakla birlikte istenen protein faydalarını da sağlayabilecektir.