60- 78 aylık çocukların duygu düzenleme becerileri ile okula hazır bulunuşlukları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Öğretmenliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE ALKAN

Danışman: Ebru Ersay

Özet:

Duygular fizyolojik ve kimyasal etkiler yaratan iletişim ve davranış yoluyla ifade edilebilen bir kavramdır. Duygu düzenleme becerisi, duyguların başlatılmasını, engellenmesini, şiddetini ve zamanını mevcut duruma uygun şekilde düzenleyebilme becerisi olarak tanımlanmaktadır. Yapılan çalışmalar gelişmiş duygu düzenleme becerisinin davranış problemlerini azalttığı, akran ilişkileri, sosyal beceriler ve öğretmen öğrenci ilişkisi üzerinde olumlu etki yarattığı; erken okuryazarlık, matematik becerileri, dikkat ve akademik başarı ile ilişkili olduğunu ispatlamaktadır. Bu sonuçlardan yola çıkarak mevcut araştırmanın amacı 60-78 aylık çocukların duygu düzenleme becerileri ile okula hazır bulunuşlukları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim öğretim yılında Şanlıurfa ilinde biri merkeze bağlı biri merkeze bağlı olmayan iki ilçede Milli Eğitim Bakanlığına bağlı anaokulu ve anasınıflarına devam eden normal gelişim gösteren 60-78 aylık 150 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmada, demografik bilgiler edinmek için “Kişisel Bilgi Formu”; çocukların duygu düzenleme becerisini ölçmek için “Duygu Düzenleme Ölçeği”, okula hazır bulunuşluğunu değerlendirebilmek için “Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği “ uygulama formu kullanılmıştır. Araştırma sonuçları incelendiğinde Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği uygulama formu toplam düzeylerinin ve alt boyut düzeylerinin yaş, sosyoekonomik durum, ebeveyn eğitim durumu

vi

(fen çalışmaları hariç) ve anne çalışma durumuna göre anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna varılmıştır. Duygu düzenleme becerilerinin de yaş, cinsiyet, sosyoekonomik durum, ebeveyn eğitim durumu ve anne çalışma durumu değişkenleri ile anlamlı farklılıklar gösterdiği görülmüştür. Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği uygulama formu toplam puanları ile duygu düzenlenme ölçeğinin duygu durum değişkenliği/ olumsuz duygu gösterme eğilimi alt boyutu arasında negatif yönde, düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Çocukların Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği uygulama formu toplam puanları ile duygu düzenlenme ölçeğinin duygu düzenleme alt boyutu arasında pozitif yönde, düşük düzeyde anlamlı ilişki olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma sonuçları değerlendirildiğinde çocukların okul hayatına başarılı bir geçiş yapmaları, kolay adaptasyon sağlamaları ve kalıcı akademik başarıları için gelişmiş duygu düzenleme becerisine sahip olmaları gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler : duygu düzenleme, okula hazır bulunuşluk, okul öncesi.