Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MÜSLÜM ÇAĞLI
Danışman: Mehmet Korkmaz
Özet:Bu araĢtırmanın amacı, okul yöneticilerinin liderlik stilleri ve çatıĢma yönetimi stratejilerini kullanma becerilerini belirlemek, liderlik tarzlarının çatıĢma yönetimine etkisini ve liderlik tarzı ile çatıĢma yönetim stratejisi arasındaki iliĢkiyi açığa çıkarmaktır. Bu çalıĢmada kullanılan araĢtırma modeli iliĢkisel tarama modelidir. AraĢtırmanın değiĢkenlerinden biri (bağımsız/dıĢsal) okul yöneticilerinin liderlik tarzı, diğeri (bağımlı/içsel) çatıĢma yönetim stratejileridir. AraĢtırmanın evrenini Kırıkkale il genelinde bulunan anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan öğretmenler oluĢturmaktadır. Toplam 216 okuldan 48‟i seçilmiĢ, 3076 öğretmen arasından yalnızca 464‟ünün değerlendirmeleri ile bu araĢtırma hazırlanmıĢtır. AraĢtırmada, veri toplama aracı olarak, Liderlik Tarzı DavranıĢ Ölçeği Formu ve Örgütsel ÇatıĢma Envanteri (Rahim Organizational Conflict Inventory II) kullanılmıĢtır. Verilerin analizi için SPSS 15.0 istatistik paket programından yararlanılmıĢtır. AraĢtırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda, okul yöneticilerinin dönüĢümcü ve etkileĢimci liderlik tarzını sergileyenlerin oranları birbirine yakın olmakla birrlikte, dönüĢümcü liderlik davranıĢlarını vi sergileyenlerin sayısı çoğunluktadır. Okul yöneticileri karĢılaĢtıkları çatıĢma durumları karĢısında en çok tümleĢtirme stratejisini kullanmaktadır. TümleĢtirme stilinden sonra yöneticilerce en çok tercih edilen stil uzlaĢma ve ödün vermedir. Okul yöneticileri en az kaçınma ve hükmetme çatıĢma yönetim stratejisini kullanmaktadır. Okul yöneticilerin dönüĢümcü liderlik davranıĢlarını gösterme düzeyi arttıkça; tümleĢtirme, uzlaĢma, ödün verme, kaçınma çatıĢma yönetim stratejisini kullanma sıklığının da arttığı, hükmetme stratejisi düzeyi azaldığı görülmüĢtür. TümleĢtirme stratejisinin en güçlü yordayıcısının dönüĢümcü liderlik olduğu; ödün verme stratejisine yönelik dönüĢümcü liderliğin etkileĢimci liderlikten daha etkili bir yordayıcı olduğu, dönüĢümcü liderliğin hükmetme stratejisini negatif yönde etkileĢimci liderliğin ise pozitif yönde yordadığı, dönüĢümcü liderliğin etkileĢimci liderliğe göre uzlaĢma stratejisinin daha etkili bir yordayıcı olduğu araĢtırmanın bulguları arasındadır. AraĢtırmaya göre kaçınma stratejisini dönüĢümcü liderlik negatif yönde etkileĢimci liderlik ise pozitif yönde yordamaktadır. Politika yapıcılar ve eğitim planlayıcıları için öneride bulunacak olursak: Eğitimde istenilen hedeflere ulaĢmayı kolaylaĢtırmak için, eğitim yöneticilerinin yüksek lisans, seminer, hizmet içi eğitim vs. gibi etkinliklerle bilgi ve beceri sahibi olmaları sağlanabilir. Ayrıca eğitim fakültelerinde liderlik ve yönetim içerikli derslerin artırılması yönetici adaylarının geliĢimine katkı sağlayacaktır. AraĢtırmacılar ise bu çalıĢmadan farklı olarak dönüĢümcü ve etkileĢimci liderlik tarzlarını eğitim ortamında gözlemleyerek kıyaslama yapabilirler. Sadece yöneticilerin değil öğretmen, öğrenci ve velilerin çatıĢmaya yaklaĢımları araĢtırılabilir. Daha fazla değiĢken ve daha büyük örneklem üzerinde daha kapsamlı çalıĢma yapılabilir.