Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, MATEMETİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Şeyma Şahingöz
Danışman: Halil İbrahim Yıldırım
Özet:
Milli Eğitim Bakanlığı (2017) tarafından yayınlanan Öğretmenlik Mesleği Genel
Yeterlikleri’nde Ölçme ve Değerlendirme Yeterliği’nin öğretmenlerin sahip olması
gereken bir yeterlik olduğu belirtilmiştir. Eğitim öğretim sürecinde ölçme ve
değerlendirme araçlarının etkili bir şekilde uygulanabilmesini gerektiren ölçme ve
değerlendirme yeterliği için öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme öz yeterlik inancına
sahip olmaları gerekir. Bu nedenle başlatılan çalışma, fen bilimleri öğretmenlerinin ölçme
ve değerlendirmeye yönelik öz yeterlik inanç düzeylerini ve ilişkili değişkenleri
inceleyerek fen bilimleri öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme öz yeterlik inanç
düzeylerini geliştirmek için öneri sunmak amacıyla yapılmıştır. Tarama yöntemi kullanılan
araştırma 2020-2021 eğitim öğretim yılında Ankara ilinin üç merkez üç taşra ilçesinde
bulunan devlet ortaokullarında görev yapan 560 fen bilimleri öğretmenleri üzerinde
uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak “Ölçme ve Değerlendirme Öz yeterlik İnanç
Ölçeği”, “Ölçme ve Değerlendirmeye Yönelik Tutum Ölçeği” ve ‘‘Ölçme ve
Değerlendirme Okuryazarlığı Envanteri’’ kullanılmıştır. Veriler İlişkisiz Örneklemler İçin
t-Testi, Pearson Korelasyon Katsayısı ve Tek Faktörlü ANOVA kullanılarak analiz
edilmiştir. Araştırmanın sonucunda ölçme ve değerlendirmeye yönelik bir eğitim alma,
üniversitede verilen ölçme ve değerlendirme tekniklerini öğrenme ve kullanmaya yönelik
yeterlik düzeyi, teknoloji destekli ölçme ve değerlendirme araçlarını kullanma durumu,
alternatif ölçme ve değerlendirme araçlarını kullanma durumu, ölçme ve değerlendirme
araçlarını kullanım sıklık düzeyi, ölçme ve değerlendirmeye yönelik kaygı, ilgi ve bilgi
düzeyi, ölçme ve değerlendirme dersinin yeterlik düzeyi, ölçme ve değerlendirme dersinin
işleniş türü, ölçme ve değerlendirme dersinin konu alanıyla ilişkilendirilme durumu ve
vii
ölçme ve değerlendirmeye yönelik tutum düzeyi değişkenlerinin fen bilimleri
öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirmeye yönelik öz yeterlik inançları üzerinde anlamlı
fark oluşturduğu gözlenmiştir. Ayrıca ölçme ve değerlendirmeye yönelik öz yeterlik inanç
ile tutum arasında yüksek seviyede pozitif yönlü ve anlamlı ilişki, ölçme ve
değerlendirmeye yönelik inanç ile ölçme ve değerlendirme okuryazarlığı arasında orta
seviyede pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Ek olarak yaş, cinsiyet,
görev süresi, eğitim düzeyi (lisans-lisansüstü), mezun olunan fakülte türü, girilen ders
saati, sınıftaki ortalama öğrenci sayısı değişkenlerinin fen bilimleri öğretmenlerinin ölçme
ve değerlendirme öz yeterlik inancı üzerinde anlamlı bir fark oluşturmadıkları görülmüştür.
Araştırma sonuçlarına göre anlamlı fark oluşturan değişkenlere yönelik hizmet içi eğitim
sağlanarak fen bilimleri öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirmeye yönelik öz yeterlik
inanç düzeylerinin artırılması önerilir.
Anahtar Kelimeler : Ölçme ve Değerlendirme, Öz Yeterlik İnanç, Fen Bilimleri
Öğretmeni, Fen Eğitimi