Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: VELİ DENİZ
Danışman: LEYLA ÖZGEN
Özet:Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin duygusal yeme davranışlarının farklı değişkenlere göre incelenmesidir. Araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında, İstanbul ili’ Gaziosmanpaşa ve Ataşehir ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarında öğrenimine devam eden 14-18 yaş aralığında yer alan kolayda örnekleme yöntemiyle 431 öğrenci (149 kız, 282 erkek) çalışmaya alınmıştır. Öğrencilere sağlık durumları ve beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite durumları, Üç Faktörlü Yeme Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması Anketi (TFEQ-R21) ve besin tüketim durumlarını içeren anket yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Öğrencilerin sağlık durumuna ilişkin bilgilerde, %81.44’ünün herhangi bir sağlık sorunu yokken, %18.56’sının doktor tarafından tanısı konmuş bir sağlık sorunu olduğu ifade edilmiştir. Beslenme alışkanlıklarında öğrencilerin % 54.52’si bazen, % 31.09’u her zaman öğün atladığını ve % 14.39’u hiç öğün atlamadığını belirtmiştir. Öğrencilerin %90.02’si diyeti yapmadığını,%9.98’inin diyet yaptığını ifade etmiştir. Öğrencilerin fiziksel aktiviteye ilişkin dağılımlarda, öğrencilerin %40.60’ı fiziksel aktivite yaparken, %59.40’ının fiziksel aktivite yapmadığı belirtilmiştir. Öğrencilerin duygusal yeme ölçeğinin “bilişsel kısıtlama” alt boyutunun cinsiyete göre incelendiğinde, kızların puan ortalaması yüksek iken (𝑥���̅=2.126), erkeklerin puan ortalamasının düşük olduğu (𝑥���̅=1.842) ve istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği bulunmuştur (p<0.01). Öğrencilerin, duygusal yeme ölçeğinin “kontrolsüz yeme” alt boyutunun BKI’ya göre I. derece obezlerin puan ortalaması yüksek iken (𝑥���̅ =2.188), zayıf olanların puan ortalamasının düşük olduğu (𝑥���̅ =1.770) ve v istatistiksel olarak anlamlı bir fark gösterdiği bulunmuştur (p<0.01). Öğrencilerin duygusal yeme ölçeği, ‘bilişsel kısıtlama’ alt boyutu ile besin desteği kullanan öğrencilerin puan ortalaması yüksek iken (𝑥���̅=2.060), besin desteği kullanmayan öğrencilere göre düşük olsa da (𝑥���̅ =1.963) istatiksel olarak anlamlı bir fark göstermediği tespit edilmiştir (p>0.05). Duygusal yeme ölçeğinin ‘kontrolsüz yeme’ alt boyutunun fiziksel aktivite yapmaya göre, öğrencilerin puan ortalaması yüksek iken (𝑥���̅ =1.984), diğer öğrencilerin fiziksel aktivite yapma durumunda puan ortalaması daha düşük olduğu (𝑥���̅ =1.836) ve istatiksel olarak anlamlı bir fark gösterdiği belirlenmiştir (p< 0.05). Öğrencilerin duygusal yeme ölçeğinin, ‘duygusal yeme’ alt boyutuna göre kilo vermek için destek alan öğrencilerin puan ortalaması yüksek iken(𝑥���̅ =2.292), kilo vermek için destek almayan öğrencilerin puan ortalamasının daha düşük olduğu (𝑥���̅=1.941) ve istatiksel olarak da anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir (p<0.01). Öğrencilerin duygusal yeme ölçeğinin ‘kontrolsüz yeme’ alt boyutuna göre düşük dereceli fiziksel aktivite yapma durumu arasındaki ilişki incelendiğinde, orta şiddetli fiziksel aktivite yapan öğrencilerin puan ortalamasının yüksek iken (𝑥���̅=1.934), hafif fiziksel aktivite yapan öğrencilerin puan ortalamasının düşük olduğu (𝑥���̅=1.918) ve istatistiksel olarak ta anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur (p> 0.05).