Tekstil sektöründeki firmalar arasında yakınlık ve sosyal ağ ilişkileri: Gaziantep örneği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İrem Okuducu Başyağcı

Danışman: Necibe Aydan Sat

Özet:

Kent ekonomisinin lokomotif sektörlerinden olan sanayi sektörü, 1950li yıllardan bugüne kadar sosyal, mekânsal ve ekonomik anlamda çeşitli gelişmelerden etkilenmiş ve devinim göstermiştir. Özellikle 1980 sonrası teknolojinin gelişmesi ve küreselleşmenin geniş çaplı etkileri sonucu, mekâna bağlılığı azaltmaya, daha geniş pazara açılmaya ve sınır ötesine uzanmaya yönelik olarak çeşitli arayış ve gelişmeler söz konusu olmuştur. Bu gelişmelerin odağında inovasyon, iletişim, etkileşim, yönetişim ve bilgi akışı gibi faktörlerden oluşan ve tez çalışmasının kuramsal çerçevesini de oluşturan “yakınlık” ve “sosyal ağ” kavramları ekonomik aktivitenin mekânsal ve organizasyonel yapısını etkilemeye devam etmektedir. Tez çalışmasının amacı, kentsel sanayi odakları arasındaki ağ oluşturma biçimlerini, bu ağlarda gömülü olan sosyal ağ ve yakınlık ilişkileri ile bu ilişkilerin bölgesel, ulusal ve küresel ölçekteki süreçlere ve kriz dönemlerine etkilerini ortaya koymaktır. Bu kapsamda, altı adımdan oluşan tez çalışmasının yöntemi, nicel ve nitel araştırma tekniklerini içermekte ve bu adımlarda mekânsal analizler ve tekstil sektöründe faaliyet gösteren firmalarla yapılan derinlemesine görüşmeler bulunmaktadır. Tez çalışmasının araştırma alanı olarak; stratejik konumda bulunması, geçmişten bugüne sanayi odaklı bir kalkınma planı izlemesi, Türkiye’nin özellikle sanayi sektöründe önemli metropollerinden olması ve sahip olduğu yoğun sanayi faaliyetleri neticesinde rekabetçi ve yenilikçi kapasite açısından Türkiye genelinde en üst sıralarda bulunması dolayısı ile Gaziantep İli seçilmiştir. Yapılan mekânsal analizler sonucunda kentteki sanayi odakları belirlenmiş ve bu odakların mekânsal dağılımları ortaya koyulmuştur. Sonraki aşamada, söz konusu sanayi odaklarının sektörel yapıları analiz edilmiş ve LQ Analizi ile odaklardaki baskın sektörün, tekstil sektörü olduğu ortaya koyulmuştur. Bu doğrultuda kentin farklı odaklarında bulunan ve tekstil sektöründe faaliyet gösteren firma sahipleri ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan derinlemesine görüşmelerde firmaların ekonomik faaliyetlerinde gömülü olan sosyal ağ ve yakınlık ilişkileri, firmanın sahip olduğu özellikler bağlamında incelenmiştir. Sonuç olarak derinlemesine görüşmelerden elde edilen, firmaların sahip olduğu sosyal ağ ve yakınlık ilişkilerinin; bölgesel, ulusal ve küresel ölçekteki süreçlere yönelik stratejilerine etkisi ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler : Yakınlık, Sosyal Ağ, Sosyal Ağ Analizi, Sanayi Gelişimi, Gaziantep