Biyoloji laboratuvarı dersinde kullanılan argümantasyon tabanlı bilim öğrenme (ATBÖ) yaklaşımının fen bilgisi öğretmen adaylarının öz yeterliklerine, tutumlarına ve argüman kalitelerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HATİCE KIRÇİÇEK

Danışman: Demet Çetin

Özet:

Bu tez çalışmasının amacı Biyoloji Laboratuvarı II dersinde kullanılan Argümantasyon Tabanlı Bilim Öğrenme Yaklaşımı'nın, fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoloji öz yeterlik düzeylerine, biyoloji laboratuvarına karşı tutumlarına etkisini incelemek, argüman kalitelerini belirlemek ve bu yaklaşımın kullanımı ile ilgili görüşlerini almaktır. Araştırmada gerçek deneysel modellerden ön test- son test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Çalışma Ankara'daki bir üniversitenin Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören 54 ikinci sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Bu öğrencilerin 26'sı deney grubunda ve 28'i kontrol grubunda bulunmaktadır. Derslerde deney grubunda ATBÖ yaklaşımı kullanılırken, kontrol grubunda ATBÖ kullanılmamıştır. Verilerin elde edilmesi için, Biyoloji Laboratuvarı Tutum Ölçeği (BLTÖ), Biyoloji Öz Yeterlik Ölçeği (BÖYÖ), Etkinlik Değerlendirme Ölçeği (EDÖ), ATBÖ deney raporu ve yarı yapılandırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Verilerin analizinde parametrik testlerden t-Testi ve non-parametrik testlerden Mann Whitney U Testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. BLTÖ ölçeğinden elde edilen bulgulara göre; deney grubunun ön test – son test puanlarının ortalamaları arasında analizinde anlamlı farklılık ortaya çıkmıştır. BÖYÖ sonuçlarına bakıldığında grupların ön test – son test puan ortalamaları analizinde analizlerinde anlamlı fark oluşmadığı görülmüştür. ATBÖ raporlarının sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının ATBÖ raporlarından aldıkları toplam puanların konu sıralamasına göre artmakta olduğu görülmüştür. ATBÖ uygulamaları boyunca argümantasyonun ana bileşenlerinden iddia oluşturma becerilerinde ve oluşturulan argümanın kalitesinde artış olduğu görülmektedir. EDÖ sonuçlarına göre; genel olarak öğretmen adayları ATBÖ hakkında olumlu görüşlere sahiptir. ATBÖ nün laboratuvarda kullanılmasının birçok becerilerini (motivasyon, eleştirel düşünme, deney tasarlama, tartışma, gözlem yapma, sınıflandırma, veri toplama, verileri kaydetme, sonuç çıkarma, hipotez kurma gibi) geliştirdiğini, etkin bir öğrenme ortamı oluşturduğunu ifade etmişlerdir. Ayrıca görüşme bulgularına göre; öğretmen adayları ATBÖ yaklaşımı ile ilgili olarak; merak uyandıran, düşündüren, bilgi kalıcılığı sağlayan ve öğrenciyi daha aktif yapan bir yaklaşım olduğunu ifade etmişlerdir.