Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AHMET KORKUT
Danışman: Mürsel Erdal
Özet:
İnşaatlar çok tehlikeli sınıfta yer alan çalışma ortamlarıdır ve ülkemizde en fazla ölümlü iş kazası inşaat sektöründe gerçekleşmektedir. İşyerlerinde; kazaların azaltılmasında risk değerlendirilmesi yapılmasının önemli rol oynadığı bilinmektedir. Bu çalışmada, risk değerlendirmesi performanslarının ölçülmesi, risk değerlendirmesi adımlarının işyerlerinde uygulanma düzeylerinin belirlenmesi ve risk değerlendirmesi adımları ile risk değerlendirmesi performansı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, mevzuat ve literatür taraması yoluyla risk değerlendirmesi uygulama adımları öğeleri listesi hazırlanmış ve risk değerlendirmesi performansını belirlemek için puanlama yapabilen sistematik bir model geliştirilmiştir. Modelde, yapı işlerinde yüksekte çalışma konusunda kontrol listesi hazırlanmış, kontrol listesinde yer alan kriterlerin ağırlıklandırılması için Delphi yöntemi, konu başlıklarının ağırlıklandırılması için ise Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmanın etkinliğini ve verimliliğini doğrulamak için hazırlanan anket, Ankara ilinde faaliyet gösteren 43 adet inşaat işyerine uygulanmış ve bu işyerlerinin hazırladıkları risk değerlendirmelerinin analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan anket ve analizler sonucunda; işyerlerinde genel olarak risk değerlendirme adımlarının uygulanma düzeylerinin düşük olduğu, risk değerlendirmesi performanslarının 100 üzerinden 11,3 ila 81,7 değerleri arasında değiştiği ve risk değerlendirmelerinin niteliklerinin tehlike tanımlama seviyeleri bağlamında oldukça düşük olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte bu çalışmada, doğrusal regresyon analizi kullanılarak risk değerlendirme uygulama adımları ile risk değerlendirmesi performansı arasındaki ilişkinin varlığı ve derecesi belirlenmiştir. Sonuç olarak, bu çalışma ile işverenler ve iş güvenliği profesyonelleri, belirlenen adımları takip ederek ideal bir risk değerlendirmesi dokümanı hazırlayabilecek, risk değerlendirmesinin niteliği ile kapsamını ölçebilecek ve risk değerlendirmesinde geliştirilmesi gereken alanları belirleyebilecektir.
Anahtar Kelimeler : İnşaat güvenliği, iş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirmesi, risk
değerlendirmesi uygulama adımları, risk değerlendirmesi
performansı