Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NÜSEYBE ÖZTÜRK
Danışman: Ebru Ersay
Özet:
Duygular, çeşitli durumlar ve deneyimlere tepki olarak ortaya çıkarak durumları ve deneyimleri anlamlandırmamıza yardım etmektedir. Bireylerin gelişimlerini sağlıklı bir şekilde sürdürebilmeleri için duygularının olumlu sosyalleştirilmesi ve buna bağlı olarak duyguları anlamaları ve düzenleyebilmeleri gereklidir. Okul öncesi dönemde, çocukların duygularına verilen tepkiler çocukların duygusal ifadeleri tanımaları, kendi duygularını ve başkalarının duygularını anlayabilmeleri, uygun duygusal tepkiler gösterebilmeleri ve duygularını düzenleyebilmeleri noktasında önemli görülmektedir. Bu araştırmada, okul öncesi öğretmen adaylarının çocukların duygularına vermeyi tercih ettikleri tepkiler ile kendi duygusal farkındalıkları ve duygu düzenlemeleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2018–2019 eğitim öğretim yılında farklı illerde bulunan toplam 6 devlet üniversitesinde öğrenim gören 2 dönem ‘öğretmenlik uygulaması’ dersini alan 346 okul öncesi eğitimi 4. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Çocukların Duygularına Verilen Tepkiler Ölçeği-Öğretmen Formu”, “Toronto Aleksitimi Ölçeği-20” ve “Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği-Kısa Formu” kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre kendi duygularının farkında olan ve uygun duygu düzenlemeler yapan öğretmen adaylarının çocukların duygularına kabul edici ve olumsuz duygularıyla baş etmelerini destekleyici tepkiler vermeyi tercih ettikleri görülmüştür. Bunun tersine kendi duygularını tanımakta ve ifade etmekte zorluk yaşayan ve uygun duygu düzenlemeler yapamayan öğretmen adaylarının çocukların duygularına ceza veya ihmal tepkileri vermeyi tercih ettikleri ortaya konmuştur. Araştırma sonucunda, okul öncesi öğretmen adaylarının çocukların duygularına vermeyi tercih ettikleri tepkiler ile kendi duygusal farkındalıkları ve duygu düzenlemeleri arasında ilişki olduğu saptanmıştır. Duygusal farkındalığı yüksek ve duygu düzenlemesi sağlıklı olanların daha sağlıklı duygu sosyalleştirme yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler : okul öncesi eğitim, duygu, duygu sosyalleştirme, duygusal farkındalık, duygu düzenleme