Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İlkay Kutlu
Danışman: Halil İbrahim Yıldırım
Özet:
Fen bilimleri dersi öğretim programları incelendiğinde öğretimde geleneksel ölçme ve değerlendirme tekniklerinin yanı sıra bireysel farklılıkları dikkate alan, süreç içinde ve öğrencilerin üst düzey bilişsel davranışlarını ölçen alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine de yer verilmesi gereği vurgulanmaktadır. Bu çalışma da ortaokul 7. Sınıf Fen Bilimleri dersindeki ‘‘Hücre ve Bölünmeler, Kuvvet ve Enerji, Saf Madde ve Karışımlar’’ ünitelerinde alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerinin kullanılmasının öğrencilerin fen bilimleri dersine yönelik tutum, motivasyon ve başarıları üzerine nasıl bir etkisi olduğunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2019-2020 eğitim-öğretim yılı Van’daki bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 7. sınıf öğrencileri ile yürütülmüştür. Araştırmanın uygulama basamağını araştırmacı gerçekleştirmiş ve 14 hafta sürmüştür. Araştırma yarı deneysel yöntem ve ön test–son test kontrol gruplu deneysel desenin kullanılmasıyla tasarlanmıştır. 7.sınıf şubelerinden kura çekimiyle bir tanesi kontrol, bir tanesi de deney grubu olarak seçilmiştir. Araştırmada kontrol grubunda 35, deney grubunda 37 öğrenci olmak üzere, toplam 72 öğrenci ile çalışma grubu oluşturulmuştur. Kontrol ve deney grubunda fen bilimleri dersi öğretim programına uygun ve öğrenci merkezli bir biçimde fen öğretimi gerçekleştirilirken, öğrenme-öğretme sürecinde kontrol grubunda geleneksel ölçme ve değerlendirme araçları, deney grubunda ise alternatif ölçme ve değerlendirme araçları kullanılmıştır. Deney grubunda öğretim sürecinde uygulanan alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri içinde Yapılandırılmış Grid, Öz, Akran ve Grup Değerlendirme,
vi
Tanılayıcı Dallanmış Ağaç, Dereceli Puanlama Anahtarı, Kelime İlişkilendirme Testi, Poster, Kavram Haritası, Anlam Çözümleme Tabloları, Kavram Karikatürü, Kavram Ağı, Portfolyo, Proje, Performans Görevi vb. yer almaktadır. Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği” ve ‘‘ Fen Başarı Testi’’ çalışmanın başında ön test, çalışmanın bitiminde ise son test şeklinde kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde Bağımsız Gruplar İçin t-Testi ve Bağımlı Gruplar için t-Testi analizleri yapılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre araştırma sürecinin sonunda deney grubunda bulunan öğrencilerin fen dersine yönelik motivasyon, tutum ve başarılarında anlamlı seviyede artış görülmüştür. Kontrol grubunda bulunan öğrencilerin ise araştırma sürecinin sonunda tutum ve motivasyon düzeylerinde anlamlı seviyede bir gelişme gerçeklemediği ancak başarı düzeylerinde anlamlı seviyede bir artış olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerinin uygulandığı deney grubunun tutum, motivasyon ve başarı düzeylerinin, geleneksel ölçme ve değerlendirme tekniklerinin kullanıldığı kontrol grubundan anlamlı seviyede daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerinin tutum, motivasyon ve başarı seviyeleri üzerindeki olumlu ve anlamlı etkisine dayanarak, öğretimde ölçme ve değerlendirme sürecinde alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine de yer verilmesi gerektiği önerilebilir.
Anahtar kelimeler : Ölçme ve değerlendirme, alternatif ölçme ve değerlendirme, geleneksel ölçme ve değerlendirme, fen eğitimi