Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMİNE ÖZTÜRK
Danışman: KÜBRA ÇAMUR
Özet:Ülkemizde kültür varlıklarını içeren sit alanlarında koruma amaçlı imar planlarının içeriklerini belirleme ve uygun bulma yetkisi Kültür ve Turizm Bakanlığı eliyle “Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulları”ndadır. Koruma amaçlı imar planlarının henüz onaylanmadığı süreçler olarak tanımlayabileceğimiz “geçiş dönemleri” ve “geçiş dönemi yapılanma koşulları (GDYK)”nın uygulama ağırlıklı içerikleri, koruma bağlamında hassas dönem ve pratikleri temsil etmekte ancak bu dönemlerdeki uygulamaların içeriğine ve etkilerine yönelik yeterli çalışmabulunmamaktadır. GDYK”nın Ankara örneğinde planın yerini tutan bir pratiğe dönüşmüş olması, bu pratiğin etkilerinin olumlu ve olumsuz yönleriyle değerlendirilmesini gerekli kılmaktadır. Bu tez çalışmasında Galatlar’dan başlayarak yedi uygarlığa ev sahipliği yapan “Ulus Tarihi Kent Merkezi” örnek çalışma alanı olarak belirlenmiş, alanla ilgili imar planlama ve koruma amaçlı imar planlama süreçleri ve onaylı ve iptal edilen planlar incelenerek; “Ulus Tarihi Kent Merkezi Kentsel Sit Alanı Geçiş Dönemi Yapılanma Koşulları”nın uygulamada olduğu dönemler, koruma karar ve uygulamaları temelinde mercek altına alınmıştır. Ulus Tarihi Kent Merkezi’nde imar planlama süreçlerini doğrudan etkileyen 5366 sayılı yasaya dayanılarak, Bakanlar Kurulu Kararları ile 2005-2010-2015 yıllarında ilan edilmiş “Yenileme Alanları”nın ve koruma planına geçiş dönemlerinde Ankara Koruma Bölge Kurulları tarafından kabul edilmiş GDYK geçerli olmuştur. Çalışma kapsamında nicel ve nitel veri kullanılmıştır. Planların ve Kurul Kararları’nın incelenmesine dayalı nicel veriler için Ankara II Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ve Ankara Büyükşehir Belediyesi Arşivleri’nden; nitel veriler için derinlemesine görüşme ve likert ölçekli anket tekniğinden yararlanılmıştır. Çalışmanın bulguları “Geçiş Dönemi Yapılaşma Koşulları” pratiğinin Ankara Ulus Tarihi Kent Merkezi örneğinde, koruma amaçlı imar planlarının yerine geçtiğini; korumada yetki kullanan yerel ve merkezi aktörlerin GDYK’nı plana tercih ettiklerini; koruma amaçlı imar planlarıyla hedeflenen bütüncül ve korumacı içeriğin, parçacıl yaklaşımla yeni yapılaşmalara olanak tanıyan, projeci bir içeriğe evrildiğini göstermiştir