Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TEMEL EĞİTİM ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ZERRİN MERCAN
Danışman: Adalet Kandır
Özet:
Araştırmanın amacı, “Erken STEAM Geleceğe Hazırlık Programı”nın çocukların görsel uzamsal akıl yürütme becerilerine etkisini incelemektedir. Araştırmanın evrenini, 2018-2019 eğitim öğretim yılında Gaziantep il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı anaokulu ve anasınıflarına devam eden çocuklar oluşturmuştur. Araştırmanın çalışma grubu, iki deney grubundan 38 (20si deney1 grubu, 18i deney2 grubu olmak üzere) kontrol grubundan 16 çocuk olmak üzere toplam 54 çocuktan oluşmaktadır. Araştırmada nitel ve nicel araştırma desenleri bir arada kullanılmıştır. Ön test son test kontrol gruplu deneysel desenin yanı sıra gözlem ve görüşmeler, çalışmada yer almıştır. Veri toplama sürecinde, çocuklar ve ebeveynlerine ilişkin kişisel bilgilerin yer aldığı “Kişisel Bilgi Formu”, 5-8 yaş çocukların görsel uzamsal akıl yürütme becerilerini değerlendirmek amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen, geçerlilik ve güvenirlilik çalışması yapılan “5-8 Yaş Çocuklar İçin Görsel Uzamsal Akıl Yürütme Becerileri Testi”, deney gruplarında uygulamak üzere araştırmacı tarafından hazırlanan “Erken STEAM Geleceğe Hazırlık Programı”, programın etkiliğinin değerlendirilmesi amacıyla “Öğretmen Gözlem Formu”, “Öğretmen Görüşme Formu” ve “Aile Görüşme Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın deneysel deseninde grup içi karşılaştırmalar tekrarlayan ölçümler ANOVA ile; gruplar arası karşılaştırmalar bağımsız t testi ile analiz edilmiştir. “Öğretmen Gözlem Formu” kullanılarak sınıf içi uygulamaların etkiliğine ilişkin yüzdelik hesaplamaları, gözlemciler arası tutarlılık, “Öğretmen Görüşme Formu” ile alınan cevapların yazıya aktarılması ve nitel alıntılar ile çalışmada yer alması, “Aile Görüşme Formu” ile alınan cevapların Nvivo programı ile temalara ayrılması ve
vii
yorumlanması sağlanmıştır. Araştırmanın sonucunda, deney grupları lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Buna göre, deney gruplarının son test ve tekrar test puanları kontrol grubunda anlamlı düzeyde farklılaşmıştır; deney gruplarının karşılaştırılmasında post hoc testi kullanılmış, deney1 grubunun son test ve tekrar test puanlarının deney2 grubunun son test ve tekrar test puanlarından yüksek olduğu ancak deney grupları arasında anlamlı bir farklılık bulunmadığı görülmüştür. Nitel sonuçlarda; öğretmen “Erken STEAM Geleceğe Hazırlık Programı”nın etkili olduğunu, çocukların yaparak yaşayarak öğrendiklerini, STEAM tasarım sürecinin etkili olduğunu ifade ederken; ebeveynler “Erken STEAM Geleceğe Hazırlık Programı”nın çocukların tasarım, problem çözme, hayal gücü, üretkenlik, düşünme becerileri, el becerileri, okula olan tutum ve özgüvenleri üzerinde etkili olduğunu dile getirmekte ve programın yaygınlaşmasına yönelik taleplerini ifade etmektedirler. Sonuçta, “Erken STEAM Geleceğe Hazırlık Programı”nın çocukların görsel uzamsal akıl yürütme becerileri kazanımında etkili olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler : STEAM, STEM, Erken Çocukluk, Görsel Uzamsal, Akıl Yürütme