Kariyer gelişimi psikoeğitim programının 5. sınıf öğrencilerinin kariyer gelişimi ve karar vermelerine etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞE ÖZKAN

Danışman: Feride Bacanlı

Özet:

Bu araştırmanın amacı teorik temeli Super’ın (1990) çocukluktaki kariyer gelişim modeline dayanılarak geliştirilen, kariyer gelişimi psikoeğitim programının ortaokul 5.sınıf öğrencilerinin kariyer gelişimi ve karar verme düzeylerine etkisini incelemektir. Ayrıca bu araştırmada, Günlük Yaşamda Karar Verme Ölçeği’nin (Mincemoyer ve Perkins, 2001), Türkiyede’deki ortaokul öğrencilerine uyarlanması amaçlanmıştır. Araştırmada deney ve kontrol gruplu ön-test, son-test ve izleme testi ölçümlü yarı deneysel model kullanılmıştır. Bu çalışmanın deney ve kontrol grupları 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Ankara’nın Mamak ilçesinde aynı semtlerdeki iki resmi devlet ortaokulunun 5. sınıflarında öğrenim gören toplam 28 öğrenciden oluşmaktadır. Deney ve kontrol gruplarına 14’er (8 Erkek ve 6 Kız) öğrenci katılmıştır. Çalışmada veriler Çocuklar İçin Kariyer Gelişim Ölçeği-(ÇKGÖ) (Bacanlı, Sürücü ve Özer, 2007), Günlük Yaşamda

viii

Karar Verme Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi SPSS 21 istatistik paketi kullanılarak yapılmıştır. Denencelerin test edilmesinde Friedman Testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ve Mann Whitney-U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, teorik temeli Super’ın (1990) Çocukluktaki Kariyer Gelişim Modeli’ne dayanılarak geliştirilen kariyer gelişimi psikoeğitim programı programa katılan ortaokul 5. Sınıf öğrencilerinin kariyer gelişimi ve karar verme düzeylerini geliştirmede etkili olmuştur. Bu etki 2 ay sonra yapılan izleme testi süresince de devam etmiştir. Sonuçlar, ilgili teorik ve uygulamalı literatüre dayanılarak tartışılmıştır. Psikolojik danışmanlara ve gelecekte psikolojik danışmanlık ve rehberlik alanında yapılacak araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler : Çocukluk kariyer gelişimi, günlük yaşamda karar verme, psikoeğitim