Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİLŞAD GÜVEN AKDENİZ
Danışman: Ziya Argün
Özet:
Türk Milli Eğitim sistemini düzenleyen temel düşünce ve kurallardan biri eğitimde
"Genellik ve Eşitlik” ilkesi iken, bir diğeri ise “Ferdin ve Toplumun İhtiyaçları” ilkesidir.
Bu temel düşünceler ışığında, Türk eğitim sistemi tüm bireylere, onların farklılıklarına ve
ihtiyaçlarına duyarlı ve yüksek beklentiler çerçevesinde organize edilmiş eğitim fırsatları
sunmayı amaçlar. Öğrenme güçlüğüne sahip öğrencilerin heterojen yapısı, öğrenme
güçlüğünün sebeplerinin ve tanılanma kriterlerinin tüm dünyada uzlaşılmış bir biçimde
ortaya konulamaması, öğrenme güçlüğüne sahip öğrencilerin matematiksel düşünme ve
öğrenmelerini derinlemesine inceleyen araştırmaları geciktirmiş ve bu öğrencilere sunulan
öğretimin kalitesi yeterli düzeye ulaşamamıştır. Bu çalışmada, öğrenme güçlüğüne sahip
öğrencilerin uzunluk kavramına ait öğrenme yol haritalarının ortaya çıkarılması
amaçlanmaktadır. Öğretim deneyi yöntemine sahip olan araştırmanın katılımcıları 9 ve 10
yaşlarında öğrenme güçlüğüne sahip iki öğrencidir. Katılımcılar amaçlı örnekleme
yöntemlerinden kolay ulaşılabilir ve ölçüt örnekleme yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir.
Katılımcıların belirlenmesinde ilk olarak, öğrencilerin Rehberlik ve Araştırma Merkezi
(RAM) tarafından verilen bir raporla öğrenme güçlüğüne sahip olduklarının ve eşlik eden
başka bir yetersizliğe sahip olmadıklarının onaylanmış olması gözetilmiştir. Bunun yanında
öğretmenlerinden alınan bilgiler doğrultusunda, öğretimsel seviyede okuma (hecelemeden
doğru okuyabilme) becerisine sahip olan ve RAM tarafından verilen modülde matematik
dersine ait kazanımlara sahip olan öğrencilerin seçilmesine dikkat edilmiştir. Araştırmada
öğrencilerin öğrenme yol haritalarına dair varsayımlara veri sağlaması amacıyla klinik
görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen ilk klinik görüşmelere göre tahmin edilen
öğrenme yol haritaları çerçevesinde tasarlanan her bir öğretim oturumunun öncelikle pilot
çalışması yapılmış, daha sonra öğretim deneyi gerçekleştirilmiştir. Her bir öğretim
oturumunun mikro analizi yapılarak, tahmini öğrenme yol haritası gözden geçirilmiş ve bir
vi
sonraki öğretim oturumu tasarlanmıştır. Tahmini öğrenme yol haritalarının elde edilen
verilere, öğrencilerden alınan dönütlere göre sürekli gözden geçirilmesi, yenilenmesi ve
değiştirilmesi söz konusu olmuştur. Araştırma boyunca gerçekleştirilen, öğrencinin
düşünme ve öğrenmesinin, öğretimin, pedagojik etkinliklerin ve öğretim amaçlarının eş
zamanlı ve sürekli analizini içeren mikro analizler, öğrenme yol haritasını elde etmek için
gerçekleştirilen makro analizlere hizmet etmiştir. Birbirleriyle ilişkili öğretim amaçlarına
hizmet eden öğretim oturumlarının makro analizi ise öğrenme yol haritalarını ortaya
çıkarmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, 9 ve 10 yaşlarında öğrenme güçlüğüne
sahip öğrencilerin öğretim öncesi seviyede, literatürde yer alan öğrenme yol haritalarına göre
7 yaşa ait gelişim seviyesinde olduğu ve 4 ay süren bir öğretim deneyi ile 8 yaş seviyesine
ulaşabildiği görülmüştür. Öğrencilerin nitelikleri tanıma, doğrudan ve dolaylı karşılaştırma,
geçişlilik ilkesi, uzunluğun niceliksel olarak toplamsal olması ve uzunluğun sürekliliğini
içeren niteliklerin korunumu ilkesi, aynı uzunluğun farklı büyüklükte birimlerle
ölçülebilmesi, farklı ölçme birimleri kullanıldığında farklı sayıların aynı uzaklığı temsil
etmek için kullanılabilmesi, birim uzunluğu ile ölçüm sonucu arasındaki ters ilişki ve
birimlerin yinelenmesi bağlamında belirlenen öğretim amaçlarını gerçekleştirebildiği
görülmüştür. Öğrenciler niteliğin farklı temsillerini tanıma, birim kavramı, standart birimler,
birim ve ölçülen nesne arasındaki parça-bütün ilişkisi ve yer kaplama özelliği
karakteristiklerinde çeşitli güçlükler yaşamışlardır. Öğretim ile ulaşılamayan bu adımların,
öğrencilerin uzunluk kavrayışıyla ilgili olmasının yanında matematik kaygı durumu, görseluzamsal
yetenek, kesir bilgisi ve aritmetik işlemlerde yaşanan güçlüklerden kaynaklandığı
düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Öğrenme güçlüğüne sahip öğrenciler, uzunluk kavramı, öğrenme yol
haritaları, öğretim deneyi