Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEDA SEVGİLİ KOÇAK
Danışman: ADNAN KAN
Özet:Bu araştırmanın amacı, üstün yetenekli öğrencilerin sosyal duygusal gelişimlerine yönelik geliştirilen psiko-eğitim programının sosyal duygusal becerilere, yalnızlığa ve arkadaşlık niteliklerine etkisini incelemektir. Araştırma 2018-2019 eğitim öğretim yılında, Aydın ilinde bulunan Bilim ve Sanat Merkezi’ne devam eden 3. ve 4. sınıf düzeyindeki üstün yetenekli öğrencilerle yürütülmüştür. 2 deney (16 üstün yetenekli öğrenci) ve 2 kontrol (16 üstün yetenekli öğrenci) grubu olmak üzere 32 üstün yetenekli öğrenciyle çalışma grubu oluşturulmuştur. Araştırmada veriler, Sosyal Duygusal Beceri Algısı Ölçeği, Arkadaşlık Niteliği Ölçeği ve Çocuklar İçin Yalnızlık Ölçeği ile elde edilmiştir. Ayrıca çalışma grubundaki öğrencilerin ebeveynlerine, Üstün Yetenekli Çocuklar İçin Problem Tarama Envanteri ve Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçekleri uygulanmıştır. Araştırma kapsamında deney gruplarına 8 oturumluk psiko-eğitim programı uygulanmış, kontrol gruplarına ise herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Araştırma deseni, deney ve kontrol gruplu (öntest, ara ölçüm 1, ara ölçüm 2, ara ölçüm 3, sontest, izleme testi-1) yarı deneysel bir modeldir. Araştırmanın bağımlı değişkenlerini, sosyal duygusal beceri algısı, yalnızlık düzeyi ve arkadaşlık niteliği, bağımsız değişkenini ise üstün yetenekli öğrencilerin sosyal duygusal gelişimlerine yönelik hazırlanan psiko-eğitim programı oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçme araçları, programın uygulanmasından 1 hafta önce öntest; iki hafta arayla ara ölçümler; programın tamamlanmasının ardından sontest; programın etkisinin kalıcılığını belirlemek amacıyla da ix sontestten 5 hafta sonra izleme testi uygulanmıştır. Verilerin analizi için “Mann Whitney U”, “Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi” ve “Linear Mixed Effects Model” kullanılmış ve sonuçlar SPSS 21 programında analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, uygulanan psiko-eğitim programının deney grubundaki öğrencilerin sosyal duygusal beceri algılarında ve arkadaşlık niteliklerinde artış sağladığı; ancak yalnızlık düzeyinde herhangi farklılaşma sağlamadığını ortaya koymuştur. Deney grubundaki üstün yetenekli öğrencilerin sosyal duygusal beceri algıları ve arkadaşlık niteliği sontest puanları ile kontrol grubundaki üstün yetenekli öğrencilerin sontest puanları arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar doğrultusunda, üstün yetenekli öğrencilerin sosyal duygusal gelişimlerine yönelik geliştirilen psiko-eğitim programının etkili olduğu söylenebilir. Araştırmadan elde edilen tüm bulgular literatürde bulunan ilgili araştırmalarla tartışılmış; uygulamaya ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.