Müzik Öğretmenliği Programı Piyano Derslerinde Tek El Piyano Eserlerinin Kullanılabilirliği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Tuğba Çağlak

Danışman: ENVER TUFAN

Özet:

Müzik öğretmenliği programlarında öğrenim gören öğrenciler çalgı eğitimi kapsamında zorunlu piyano eğitimi görmektedirler. Öğrenciler, piyano öğretmenlerinin oluşturduğu piyano zümresi tarafından daha önce belirlenen ve bulundukları sınıf ve dönemin gerektirdiği seviyedeki kararlaştırılmış eserleri çalışırlar. Ancak hem öğrenci hem öğretmen açısından oldukça hassas ve sistematik bir biçimde ilerleyen bu süreçte beklenmedik durumlar olabilmekte ve öğrenci el veya kol uzuvlarında fiziksel rahatsızlıklara maruz kalabilmektedir. Öğrencilerin fiziksel rahatsızları nedeniyle piyano derslerinden uzaklaşmamaları, öğrenim sürelerini uzatarak zarar görmemeleri, ve halen görev yapmakta olan müzik öğretmenlerinin yaşayabilecekleri benzer sorunlar nedeniyle enstrümanlarından uzak kalmamaları için tek el piyano eserlerinin kullanılabilirliğinin incelenmesi bu çalışmanın problem durumunu oluşturmuştur. Türkiye'de yapılan araştırmalarda müzik öğretmenliği programlarında kullanılan iki elle çalınan piyano literatüründe tek el piyano eserlerinin kullanılabilirliğine yönelik bir çalışmaya rastlanmamıştır. Buradan hareketle yapılan çalışmanın genel amacı; müzik eğitimi anabilim dallarındaki piyano derslerinde tek el eserlerin kullanılabilirliğini araştırmaktır. Bu doğrultuda, tek el piyano repertuarının hazırlanması ve bunlara ilişkin öğrenci ve öğretim üyelerinin görüşlerinin alınması amaçlandığından, araştırmada nitel ve nicel karma model kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda müzik öğretmenliği programlarında öğrenim gören üniversite öğrencilerinin tek el piyano repertuarına ilişkin görüşlerinin alınması amacıyla anket uygulaması yapılmış ve öğrencilerin görüşleri nicel araştırma yöntemlerinden tarama araştırma modeli ile belirlenmiştir. Araştırmada müzik öğretmenliği programlarında öğrenim gören öğrencilerin piyano dersinde tek el piyano repertuarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesinin yanı sıra bu görüşlerinin öğrencilerin cinsiyetlerine, sınıf düzeylerine, ana çalgılarına ve mezun oldukları lise türüne göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi de amaçlanmıştır. Bu bağlamda araştırmanın nicel boyutunda bağımlı değişkenini öğrencilerin tek el piyano repertuarına ilişkin görüşleri; bağımsız değişkenlerini ise öğrencilerin cinsiyetleri, sınıf düzeyleri, ana çalgıları ve mezun oldukları lise türü oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel boyutunda üniversitelerin müzik öğretmenliği programlarında görev yapmakta olan öğretim üyelerinin, müzik öğretmenliği programı piyano dersi için oluşturulan tek el piyano repertuarına ilişkin görüşleri ele alınmıştır. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasına örnektir. Araştırmanın evrenini İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan üniversitelerin müzik öğretmenliği programlarına devam eden 2, 3 ve 4. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Tek el piyano eserlerinin kullanılabilirliğine yönelik görüşlerin belirlenmesi amacıyla yapılan anket uygulaması sonucunda, araştırmaya katılan öğrencilerin genel olarak olumlu katılım gösterdikleri tespit edilmiştir. Öğrencilerin tek el piyano eserlerinin kullanılabilirliğine ilişkin görüşlerinin cinsiyet, sınıf düzeyi ve mezun oldukları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermediği görülürken; ana çalgılarına göre farklılık gösterdiği, ana çalgısı bağlama olan öğrencilerin tek el piyano eserlerinin uygulanabilirliğine ilişkin en fazla katılım gösterdiği; ana çalgısı piyano olan öğrencilerin ise en az katılım gösterdiği saptanmıştır. Araştırma kapsamında müzik eğitiminde tek el piyano repertuarının kullanılabilmesi amacıyla etüt, egzersiz ve eser olmak üzere üç ana başlıkta repertuar hazırlanmıştır. Hazırlanan repertuar için öncelikle iki öğretim üyesinin görüşleri alınmıştır. Ardından, oluşturulan repertuarın müzik öğretmenliği programında piyano dersinde öğrencilerin gerekli becerilerini ölçüp ölçemeyeceğinin belirlenmesi amacıyla üç öğretim üyesinden oluşan bir uzman grubu oluşturulmuştur. Repertuarlar uzman grubuna repertuar değerlendirme ölçütlerinin yer aldığı bir kontrol listesi ile incelettirilmiştir. Uzmanların incelemeleri sonucunda elde edilen veriler betimsel istatistik yöntemler kullanarak hesaplanmış ve sonuçlar tablolaştırılarak yorumlanmıştır.