Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZGE ÖZDEMİR YILDIZ
Danışman: Sevgi Atlıhan
Özet:
Öğrencilerin yaratıcılıklarını arttıracak kaliteli problemlerin ve esnek sınıf ortamlarının
oluşturulması için iyi yetişmiş öğretmenlere ihtiyaç vardır (Dede & Yaman, 2005).
Öğrencilere, problem kurma becerilerinin kazandırılabilmesi için öncelikle öğretmenlerin bu
becerilere sahip olması gerekmektedir. Bu nedenle öğretmen adaylarına problem çözme
becerisinin yanında, problem kurma becerisinin de kazandırılması gerekmektedir
(Gonzales’den aktaran Dede & Yaman). Bu araştırmanın amacı ortaöğretim matematik
öğretmen adaylarının problem kurma becerilerini incelemek ve problem kurma hakkındaki
görüşlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın yöntemi nitel araştırma
yöntemlerinden olan durum çalışması olarak belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemini
Ankara’da bulunan bir devlet üniversitesinde öğrenim gören son sınıf matematik öğretmen
adayları oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen
Problem Kurma Testi kullanılmıştır. Çalışmanın geçerliği ve güvenirliği için uygulama
öncesinde iki farklı uzman görüşü alınmıştır. Uzman görüşleri doğrultusunda yapılandırılmış
ve yarı yapılandırılmış problem kurma durumlarından dört, serbest problem kurma
durumlarından iki problem olmak üzere 10 problemden oluşan problem kurma testi
hazırlanmıştır. Araştırmada veri çeşitliliğinin sağlanması için Problem Kurma Görüş Formu
kullanılmıştır. Bunun yanı sıra bir diğer veri toplama aracı, seçilen öğretmen adayları ile
bireysel olarak yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerdir. Verilerin analizinde nitel veri
analizi tekniklerinden betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda
araştırmaya katılan öğretmen adaylarının problem kurma ile ilgili eksikliklerinin olduğu
saptanmıştır. Betimsel analiz sonucunda bazı öğretmen adaylarının matematik problemini
yazılı olarak ifade ederken eksik bilgi içeren problem kurma, yönergeleri göz ardı etme gibi
hatalar yaptığı ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra bazı öğretmen adaylarının matematiksel dili
doğru kullanmaya özen göstermedikleri gözlemlenmiştir. Bağlamsal kategorisinde öğretmen
adaylarından bazılarının problemlerini günlük yaşamla ilişkilendirip, hikâyeleştirdikleri
görülürken bazılarının da işlemsel bilgi gerektiren problemler kurdukları görülmüştür.
Ayrıca öğretmen adaylarının problemleri yazarken dil ve anlatım kurallarına dikkat
etmedikleri görülmüştür. Bu sonuçlardan hareketle, araştırmanın sonunda öğretmen
adaylarının problem kurma becerilerinin gelişimine yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Problem Kurma, Problem Kurma Becerisi, Problem Çözme