MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM KURMA BECERİLERİNİN İNCELENMESİ VE PROBLEM KURMA HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZGE ÖZDEMİR YILDIZ

Danışman: Sevgi Atlıhan

Özet:

Öğrencilerin yaratıcılıklarını arttıracak kaliteli problemlerin ve esnek sınıf ortamlarının

oluşturulması için iyi yetişmiş öğretmenlere ihtiyaç vardır (Dede & Yaman, 2005).

Öğrencilere, problem kurma becerilerinin kazandırılabilmesi için öncelikle öğretmenlerin bu

becerilere sahip olması gerekmektedir. Bu nedenle öğretmen adaylarına problem çözme

becerisinin yanında, problem kurma becerisinin de kazandırılması gerekmektedir

(Gonzales’den aktaran Dede & Yaman). Bu araştırmanın amacı ortaöğretim matematik

öğretmen adaylarının problem kurma becerilerini incelemek ve problem kurma hakkındaki

görüşlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın yöntemi nitel araştırma

yöntemlerinden olan durum çalışması olarak belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemini

Ankara’da bulunan bir devlet üniversitesinde öğrenim gören son sınıf matematik öğretmen

adayları oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen

Problem Kurma Testi kullanılmıştır. Çalışmanın geçerliği ve güvenirliği için uygulama

öncesinde iki farklı uzman görüşü alınmıştır. Uzman görüşleri doğrultusunda yapılandırılmış

ve yarı yapılandırılmış problem kurma durumlarından dört, serbest problem kurma

durumlarından iki problem olmak üzere 10 problemden oluşan problem kurma testi

hazırlanmıştır. Araştırmada veri çeşitliliğinin sağlanması için Problem Kurma Görüş Formu

kullanılmıştır. Bunun yanı sıra bir diğer veri toplama aracı, seçilen öğretmen adayları ile

bireysel olarak yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerdir. Verilerin analizinde nitel veri

analizi tekniklerinden betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda

araştırmaya katılan öğretmen adaylarının problem kurma ile ilgili eksikliklerinin olduğu

saptanmıştır. Betimsel analiz sonucunda bazı öğretmen adaylarının matematik problemini

yazılı olarak ifade ederken eksik bilgi içeren problem kurma, yönergeleri göz ardı etme gibi

hatalar yaptığı ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra bazı öğretmen adaylarının matematiksel dili

doğru kullanmaya özen göstermedikleri gözlemlenmiştir. Bağlamsal kategorisinde öğretmen

adaylarından bazılarının problemlerini günlük yaşamla ilişkilendirip, hikâyeleştirdikleri

görülürken bazılarının da işlemsel bilgi gerektiren problemler kurdukları görülmüştür.

Ayrıca öğretmen adaylarının problemleri yazarken dil ve anlatım kurallarına dikkat

etmedikleri görülmüştür. Bu sonuçlardan hareketle, araştırmanın sonunda öğretmen

adaylarının problem kurma becerilerinin gelişimine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Problem Kurma, Problem Kurma Becerisi, Problem Çözme