Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FUAT ELKONCA
Danışman: İSMAİL KARAKAYA
Özet:Bu araştırmanın temel amacı, 2016 yılı Akademik Becerilerin İzlenmesi ve Değerlendirilmesi (ABİDE) sınavı matematik, fen, Türkçe ve sosyal özyeterlik ölçeklerinde yer alan maddelerin cinsiyete göre Değişen Madde Fonksiyonu (DMF) gösterip göstermediğini ve DMF kaynaklarını gizil sınıf DMF yaklaşımlarından Karma Ordinal Lojistik Regresyon (Karma OLR) yöntemi ile belirlemektir. Bu temel amaç doğrultusunda gizil sınıf DMF yaklaşımlarından Karma OLR ile gözlenen grup DMF yaklaşımlarından Ordinal Lojistik Regresyon (OLR) yöntemlerinden elde edilen sonuçlar, maddelerdeki DMF’nin varlığı ve büyüklüğüne göre karşılaştırılmış ve DMF kaynakları Karma OLR yöntemi ile incelenmiştir. Araştırmada Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından uygulanan ABİDE 2016 sınavına giren ve aynı kitapçığı alan 5000 sekizinci sınıf öğrencisine ait veriler kullanılmıştır. Araştırma korelasyonel türde bir çalışma niteliğindedir. Araştırma sonuçlarına göre, dört özyeterlik ölçeğinde de madde 3 için OLR yöntemi ile yapılan analizlerde kızlar lehine bir DMF elde edilmiştir. Ancak öğrencilerin tepki örüntüleri gizil sınıf analizi ve Karma OLR ile incelendiğinde, özyeterlik genel puanları açısından yüksek düzeyde olan öğrenciler ile özyeterlik genel puanları açısından düşük düzeyde olan öğrencilerin madde 3’ten çok yakın ortalama puana sahip olduğu görülmüş, madde 3’ün amacına uygun şekilde çalışmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada OLR yöntemine göre A düzeyinde DMF gösteren toplam 11 maddede Karma OLR analizi sonrasında DMF etkisinin anlamlı çıkmadığı görülmüş ve üç maddenin de DMF büyüklükleri değişmiştir. vii Elde edilen sonuçlar, grubun homojen sınıflara ayrılması ile DMF’li madde sayısı ve DMF büyüklüklerinin değiştiğini göstermektedir. Matematik, fen ve Türkçe özyeterlik ölçeklerinde yer alan madde 8 için yapılan analizlerde, Karma OLR yöntemine göre gizil sınıfın moderatör DMF etkisi anlamlı çıkmıştır. Elde edilen DMF erkekler lehinedir. DMF’nin anlamlı olduğu sınıftaki öğrencilerin özyeterlik genel puanları yüksek iken madde 8’den oldukça düşük puan almışlardır. DMF’nin kaynağı belirlemek için gizil sınıf modeline eklenen ortak değişkenler dikkate alındığında, genel olarak DMF’nin anlamlı olduğu sınıflarda yer alan bireylerin matematik/fen/Türkçe derslerinde devamsızlıkları ve kardeş sayıları diğer sınıflara göre daha düşük iken evlerindeki kitap sayılarının yüksek, ilgili derslerden hoşlanma ve bu derslere verdikleri değerin diğer sınıflara göre daha iyi düzeyde olduğu görülmüştür. Benzer şekilde bu sınıfta yer alan öğrenciler matematik/fen/Türkçe derslerleri ile ilgili özel ders ya da kurs desteğini daha çok almaktadırlar. Ancak bu öğrencilerin sosyal faaliyetlere katılma düzeyleri diğer gizil sınıflarda yer alan öğrencilere göre daha düşüktür. DMF kaynağı olarak yorumlanabilecek bu değişkenlerin kız ve erkek öğrencilerin madde tepki örüntülerini etkilediği söylenebilir. Bireylerin bir maddeye verdikleri tepkiler cinsiyet gibi karakteristik özelliklerle beraber aile, öğretmen, okul, sosyal çevre, okul içi ve okul dışı eğitimsel olanaklar gibi bir çok ekolojik değişkenden etkilenebilir. Bu nedenle Özellikle ABİDE gibi ulusal düzeyde uygulanan sınavların pilotlama çalışmalarında üçüncü nesil DMF yaklaşımlarından olan gizil sınıf DMF yaklaşımının kullanılarak bireylerin tepkilerinde değişime neden olan DMF kaynaklarının çok yönlü olarak incelenmesi önerilmektedir.