Görme engelli kaynaştırma öğrencilerine akran aracılığıyla sunulan rehberle yürüme becerisinin eşzamanlı ipucu yöntemiyle öğretiminin etkililiği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SILA ATAŞ

Danışman: BANU ARSLANTEKİN

Özet:

Bu araşt ırmada görme yetersizliğinden etkilenmiş öğrencilere olağan gelişim gösteren akranları aracılığıyla bağımsız hareket becerilerinden rehberle yürüme becerisinin kazandırılmasında e şzamanlı ipucu yöntemiyle yapılan öğretimin etkililiği incelenmiştir. Ayrıca bu çalışmada, bireylerin kazandıkları becerileri öğretimden 15., 25. ve 35. günde de sergileyip sergilemedikleri araştırılmıştır. Ek olarak bireylerin kazanılan beceriyi farklı o rtam ve farklı kişilere genelleyip genelleyemedikleri de araştırılmıştır. Araştırmada eşzamanlı ipucuyla öğretimin etkililiğini belirlemek üzere tek denekli araştırma modellerinden, denekler arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Araştır ma lise düzeyinde kaynaştırma eğitimine devam eden üç erkek görme yetersizliğinden etkilenmiş öğrenci ve onların olağan gelişim gösteren üç erkek üç kız olmak üzere toplamda altı akranları ile yürütülmüştür. İlk grup öğretici akranlar devam ettikleri okulu n öğle arası saatlerinde toplam 3 buçuk saatte, ikinci grup akranlar ise devam ettikleri okulun öğle arası saatlerinde t oplamda 5 saate eşzamanlı ipucu yöntemini güvenilir bir biçimde kullanmayı öğrenmişlerdir. Eşzamanlı ipucu yöntemiyle sunulan öğretimin etkililiğini değerlendirmek üzere tüm araştırma boyunca toplu yoklama, günlük yoklama, öğretim, izleme ve genelleme oturumları düzenlenmiştir. Araştırma bulguları, görme yetersizliğinden (total) etkilenmiş kaynaştırma öğrencilerinin akranları aracılığıyla sunulan bağımsız hareket becerilerinden rehberle yürüme becerini eşzamanlı ipucu yöntemi ile etkili düzeyde edindiklerini göstermiştir. İzleme bulguları ise, edinilen becerinin 15., 25. ve 35. gün sonrasında da kalıcılığını koruduğunu göstermektedir. Ek vi olarak deneklerin söz konusu beceriyi, farklı ortam (okulun farklı koridorları, merdivenleri, olarak deneklerin söz konusu beceriyi, farklı ortam (okulun farklı koridorları, merdivenleri, öğretim yapılan odadan farklı bir oda) ve kişilere (okuldan farklı akranları ve uygulayıcı) öğretim yapılan odadan farklı bir oda) ve kişilere (okuldan farklı akranları ve uygulayıcı) de genede genelleyebildikleri görülmektedir. lleyebildikleri görülmektedir. Araştırmanın sosyal geçerlilikAraştırmanın sosyal geçerlilik bulgularına bulgularına bakıldığında hem öğretici akranlar, hem öğrenen görme yetersizliğinde etkilenmişbakıldığında hem öğretici akranlar, hem öğrenen görme yetersizliğinde etkilenmiş akranlar akranlar yönteme dair olumlu görüş bildirmişlerdir.yönteme dair olumlu görüş bildirmişlerdir. Sonuç olarak, (a) Sonuç olarak, (a) olağan gelişim gösterenolağan gelişim gösteren öğretici akranlar eşzamanlı ipucu yöntemini güvenilir bir biçimde kuöğretici akranlar eşzamanlı ipucu yöntemini güvenilir bir biçimde kullanmışlardır, llanmışlardır, (b) (b) eşzamanlı ipucu yöntemi görme yetersizliğinden etkilenmiş bireylere bağımsız hareket eşzamanlı ipucu yöntemi görme yetersizliğinden etkilenmiş bireylere bağımsız hareket becerilerinden rehberle yürüme becerisini öğretmede etkilidir, becerilerinden rehberle yürüme becerisini öğretmede etkilidir, (c) eşzamanlı ipucu (c) eşzamanlı ipucu yöntemi ile bağımsız hareket becerilerinden rehberle yürüme becerisyöntemi ile bağımsız hareket becerilerinden rehberle yürüme becerisinin öğretimi inin öğretimi öğretimden sonra 15., 25. ve 35. gün sonra da kalıcılığını korumaktadır,öğretimden sonra 15., 25. ve 35. gün sonra da kalıcılığını korumaktadır, (d) eşzamanlı (d) eşzamanlı ipucu yöntemi göripucu yöntemi görme yetersizliğinden etkilenmiş me yetersizliğinden etkilenmiş bireylere bağımsız hareket becerilerinden bireylere bağımsız hareket becerilerinden rehberle yürüme becerisini farklı ortam ve kişilere genellemelerrehberle yürüme becerisini farklı ortam ve kişilere genellemelerinde etkili olduğu inde etkili olduğu kanıtlanmıştır.kanıtlanmıştır.