Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEVİM ALPER DEMİR
Danışman: Cemil Cahit Yeşilbursa
Özet:
Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kentlilik bilinçlerini ortaya koymaktır. Araştırmada yöntem olarak tarama araştırması türlerinden kesitsel desen kullanılmıştır. Çalışma grubunun belirlenmesinde kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 533 Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayından (SBÖA) oluşmuştur. Araştırmanın verilerinin toplanmasında iki tür veri toplama aracı kullanılmıştır. Birincisi araştırmacı tarafından geliştirilen “Kentlilik Bilinci Ölçeği” ve ikincisi ise SBÖA’nın kentlilik bilincine yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla 8 sorudan oluşan “Görüşme Formu”dur. Araştırmanın tüm verileri internet üzerinden toplanmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizinde IBM SPSS 18.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda ölçeğe verilen cevapların bağımsız değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla dağılımın normal olduğu durumlarda parametrik analiz tekniklerinden bağımsız örneklemler için t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır, dağılımın normal olmadığı durumlarda ise Kruskal Wallis testi uygulanmıştır. Görüşme formundan elde edilen verilerin çözümlenmesinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bulgularına göre birinci alt probleminde, SBÖA’nın kentlilik bilinci düzeyleri incelenmiştir. SBÖA’nın kentlilik bilinci düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Cinsiyete, sınıf düzeyine, büyüdükleri yere, okudukları kentteki konaklama türüne, aile gelir durumuna, anne eğitim durumuna, baba eğitim durumuna, anne mesleği değişkenine ve baba mesleği değişkenine göre anlamlı farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Kentlilik bilinci düzeyinin etkinliklere katılma sıklığı ve yerel gazete alma sıklığı fazla olanların lehine anlamlı fark gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Kentlilik bilinci düzeyi yaşadıkları kentte kendilerini ev sahibi olarak görenlerin lehine anlamlı fark gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın görüşme sorularından elde edilen bulgulara göre, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kentin en önemli sorunu olarak olumsuz insan davranışlarını ve sosyo-kültürel etkinliklerin yetersizliğini; sosyal bilgiler ile kent kültürü ve kentlilik bilinci kavramlarını en çok vatandaşlık eğitimi, beceri öğretimi ve değer öğretimi, öğrenme alanları ile bağdaştırdıkları; kentlilik bilincini en çok anlatım, etkinlikler, gezi, gözlem, örnek olay, drama, yaparak yaşayarak ve sosyal proje yoluyla öğreteceklerini; yaşadıkları kente karşı sorumlulukları arasında en çok çevreye duyarlılık, kentin gelişimine katkı sağlamak, başkalarına saygılı olmak, kurallara uymak, sorunlarla ilgilenmek, kenti korumak, katılım sağlamak, kamu mallarını korumak, nezaket kurallarına uymak olarak ifade ettikleri; kentte yaşayanların hakları konusunda en çok sağlık hizmetleri, ulaşım kolaylığı, eğitim hizmetleri, sosyo-kültürel etkinliklere katılma, temiz çevre, imkânlardan faydalanmak, barınma, özgürlük, yaşama hakkı, katılım ve güvenlik en çok tekrar edilen kategoriler; kentli olmanın en önemli özelliği olarak imkânlara kolay ulaşabilen olmak, saygılı olmak, bilinçli olmak, uyumlu olmak, bir arada yaşayabilme yetisi kategorileri; kenti kırsaldan farklı kılan özellikler arasında imkân fazlalığı, eğitim imkânı, sosyal ulaşım kolaylığı, sağlık imkânlarını gelişmiş olması, ekonomik imkânlar olarak ifade ettikleri; üniversite eğitimlerinde aldıkları derslerin kentlilik bilinci kazandırmada etkili olduğunu ifade ettikleri sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler : Sosyal bilgiler, öğretmen adayları, kentlilik bilinci, kent kültürü