Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BİRCE BAŞTUĞ
Danışman: Necati Cemaloğlu
Özet:
Bu araştırmanın amacı, özel eğitim okullarında görev yapan
okul yöneticilerinin öğretim liderliği davranışlarını gerçekleştirme düzeyi ile
öğrenen okul algısı arasındaki ilişkiyi saptamak ve bazı değişkenlere göre
incelemektir. Araştırma deseni, ilişkisel tarama modeli olarak belirlenmiştir. Evrenden
örneklem alınmamış tam sayım yöntemi kullanılarak örnekleme doğrudan
ulaşılmıştır. Çalışmaya Ankara ilinden seçilen özel eğitim uygulama (III.
Kademe) ve özel eğitim meslek okullarında (Lise) görev yapan 355 öğretmen
katılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Öğretim
Liderliği Davranışları Ölçeği (Şişman, 1997) ve Öğrenen Okul Ölçeği (Uğurlu,
Doğan ve Yiğit, 2012) olmak üzere üç ölçek kullanılmıştır. Verilerin
istatistiksel analizi SPSS 20.00 programı aracılığıyla yapılmış olup normal dağıldığı
tespit edilen ölçeklerde ‘’yüzde’’, ‘’frekans’’, ‘’bağımsız örneklem t-testi’’,
‘’ tek yönlü varyans analizi (One-way ANOVA)’’, ‘’Pearson korelasyon analizi’’,
‘’çoklu regresyon’’ testleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarının
alt boyutlarının tamamını çoğu zaman gösterdikleri; öğretmenlerin öğrenen okul
olma alt boyutlarından kişisel hakimiyet
boyutu özelliklerini tamamen taşıdıkları diğer boyutların özelliklerini ise
büyük ölçüde taşıdıkları; okul
müdürlerinin öğretim liderliği davranışları ile öğrenen okul arasındaki ilişkinin olumlu yönde ve yüksek
düzeyde anlamlı olduğu; okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları alt boyutlarından
okul amaçlarının belirlenmesi ve paylaşılması alt boyutunun öğrenen okulun
zihni modeller alt boyutunu ve kişisel hakimiyet boyutunu, eğitim programı ve
öğretim sürecinin yönetimi, öğretmenlerin desteklenmesi ve geliştirilmesi
davranışlarını göstermeleri alt boyutlarının ise öğrenen okulun zihni modeller,
paylaşılan vizyon ve kişisel hakimiyet alt boyutunu etkilediği; okul
müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarını gerçekleştirme düzeyleri ve
öğrenen okulun gerçekleşme düzeyinin öğretmenlerin cinsiyet, yaş ve medeni
durumlarına göre farklılık göstermediği; okul müdürlerinin öğretim liderliği
davranış düzeyleri ve öğrenen okul olma algı düzeyleri için en fazla ortalamaya
sahip grubun 21-30 yıl arası kıdemi olan ve kültür ve sanat branşında
öğretmenler olduğu bulgularına ulaşılmıştır.