Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLŞAH MARAŞ TAŞKIN
Danışman: Hatice Şıngır
Özet:
Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin sistemi meşrulaştırma eğilimleri ve
demografik değişkenlerin (cinsiyet, yaş, akademik başarı, aylık gelir, sosyoekonomik
düzey, annenin eğitim düzeyi, babanın eğitim düzeyi, siyasi görüş, okunan gazete)
iyimserliklerini; demografik değişkenlerin sistemi meşrulaştırma eğilimlerini yordayıp
yordamadığının incelenmesidir. Bunun için önce, sistemi meşrulaştırma, iyimserlik ve
demografik değişkenler arasındaki ilişki ele alınmıştır. Araştırmanın bir diğer amacı,
araştırma değişkenleri açısından okunan gazete bakımından farklılıklarının olup
olmadığının belirlenmesidir. Bu amaçlar doğrultusunda araştırmada, Ankara‟da farklı
üniversitelerde eğitim gören 434 (282 kadın, 152 erkek) üniversite öğrencisi yer almıştır.
Araştırmada veri toplama aracı olarak sistemi meşrulaştırma ve iyimserlik düzeylerini
belirlemek için “Sistemi Meşrulaştırma Ölçeği”, “İyimserlik Ölçeği” ile araştırmacı
tarafından düzenlenen “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmada ilk olarak
iyimserliği ve sistemi meşrulaştırma eğilimini yordayan değişkenlerin hangileri olduğu
sorgulanmıştır. Bu amaçla, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi (stepwise yöntemi)
kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda siyasi görüş, cinsiyet ve sistemi
meşrulaştırmanın iyimserliği; annenin eğitim düzeyi ve siyasi görüşün sistemi meşrulaştırma eğilimini yordadığı görülmüştür. İkinci adımda cinsiyet ile iyimserlik
arasındaki ilişkiyi Nokta Çift Serili Korelasyon Analizi, diğer tüm değişkenler arasındaki
ilişkiyi incelemek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi yapılmıştır. Son
adımda, okunan gazete bakımından sistemi meşrulaştırma ile iyimserlik düzeylerini
karşılaştırmada Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmada
kadınların erkeklere göre daha iyimser olduğu, sistemi meşrulaştırma ve iyimserlik
düzeyi yükseldikçe akademik başarının da yükseldiği görülmüştür. Sosyoekonomik
düzey azaldıkça siyasi görüşün sola yaklaştığı, bununla birlikte siyasi görüş sağa
yaklaştıkça sistemi meşrulaştırma ve iyimserlik puanının arttığı gözlenmiştir. Sistemi
meşrulaştırma düzeyi arttıkça iyimserlik düzeyinin de arttığı sonucuna varılmıştır. Siyasi
görüşün, cinsiyetin ve sistemi meşrulaştırmanın iyimserliği yordadığı bulunmuştur.
Annenin eğitim düzeyi ile siyasi görüşün de sistemi meşrulaştırma eğilimini yordadığı
görülmüştür. Nötr ve sağ görüşlü gazete okuyan öğrencilerin sol görüşlü gazete
okuyanlara göre sistemi daha fazla meşrulaştırdığı, sağ görüşlü gazete okuyanların sol
görüşlü gazete okuyanlara göre daha iyimser olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Sistemi Meşrulaştırma, İyimserlik, Üniversite Öğrencileri