Üniversite Öğrencilerinin İyimserlikleri ve Sistemi Meşrulaştırma Eğilimleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLŞAH MARAŞ TAŞKIN

Danışman: Hatice Şıngır

Özet:

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin sistemi meşrulaştırma eğilimleri ve

demografik değişkenlerin (cinsiyet, yaş, akademik başarı, aylık gelir, sosyoekonomik

düzey, annenin eğitim düzeyi, babanın eğitim düzeyi, siyasi görüş, okunan gazete)

iyimserliklerini; demografik değişkenlerin sistemi meşrulaştırma eğilimlerini yordayıp

yordamadığının incelenmesidir. Bunun için önce, sistemi meşrulaştırma, iyimserlik ve

demografik değişkenler arasındaki ilişki ele alınmıştır. Araştırmanın bir diğer amacı,

araştırma değişkenleri açısından okunan gazete bakımından farklılıklarının olup

olmadığının belirlenmesidir. Bu amaçlar doğrultusunda araştırmada, Ankara‟da farklı

üniversitelerde eğitim gören 434 (282 kadın, 152 erkek) üniversite öğrencisi yer almıştır.

Araştırmada veri toplama aracı olarak sistemi meşrulaştırma ve iyimserlik düzeylerini

belirlemek için “Sistemi Meşrulaştırma Ölçeği”, “İyimserlik Ölçeği” ile araştırmacı

tarafından düzenlenen “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmada ilk olarak

iyimserliği ve sistemi meşrulaştırma eğilimini yordayan değişkenlerin hangileri olduğu

sorgulanmıştır. Bu amaçla, Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi (stepwise yöntemi)

kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda siyasi görüş, cinsiyet ve sistemi

meşrulaştırmanın iyimserliği; annenin eğitim düzeyi ve siyasi görüşün sistemi meşrulaştırma eğilimini yordadığı görülmüştür. İkinci adımda cinsiyet ile iyimserlik

arasındaki ilişkiyi Nokta Çift Serili Korelasyon Analizi, diğer tüm değişkenler arasındaki

ilişkiyi incelemek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi yapılmıştır. Son

adımda, okunan gazete bakımından sistemi meşrulaştırma ile iyimserlik düzeylerini

karşılaştırmada Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmada

kadınların erkeklere göre daha iyimser olduğu, sistemi meşrulaştırma ve iyimserlik

düzeyi yükseldikçe akademik başarının da yükseldiği görülmüştür. Sosyoekonomik

düzey azaldıkça siyasi görüşün sola yaklaştığı, bununla birlikte siyasi görüş sağa

yaklaştıkça sistemi meşrulaştırma ve iyimserlik puanının arttığı gözlenmiştir. Sistemi

meşrulaştırma düzeyi arttıkça iyimserlik düzeyinin de arttığı sonucuna varılmıştır. Siyasi

görüşün, cinsiyetin ve sistemi meşrulaştırmanın iyimserliği yordadığı bulunmuştur.

Annenin eğitim düzeyi ile siyasi görüşün de sistemi meşrulaştırma eğilimini yordadığı

görülmüştür. Nötr ve sağ görüşlü gazete okuyan öğrencilerin sol görüşlü gazete

okuyanlara göre sistemi daha fazla meşrulaştırdığı, sağ görüşlü gazete okuyanların sol

görüşlü gazete okuyanlara göre daha iyimser olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Sistemi Meşrulaştırma, İyimserlik, Üniversite Öğrencileri