Doğrudan Öğretim Modeli’ne göre gerçekleştirilen öğretimin kaynaştırmadaki öğrenme güçlüğü olan ve olağan gelişim gösteren öğrencilerin Maddenin Özellikleri konusunu öğrenmelerine etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, ÖZEL EĞİTİM, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAKAN METİN

Danışman: Banu Altunay

Özet:

Bu araştırmada ilkokul 4. sınıfta kaynaştırmaya devam eden öğrenme güçlüğü (ÖG) olan öğrencilere ve olağan gelişim gösteren öğrencilere, fen bilimleri dersinde ‘Maddenin Özellikleri’ konusunun Doğrudan Öğretim Modelin’e (DÖM) göre öğretilmesi ve bu modelin öğrencilerin öğrenmeleri üzerindeki etkisini ve bu uygulamanın fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Bu genel amaç doğrultusunda; etkililik, izleme, genelleme, sosyal geçerlik ve tutum başlıkları altında alt amaçlar oluşturulmuştur. Etkililik ve genelleme amaçları için, DÖM uygulanan deney grubunun Maddenin Özellikleri konusu çoktan seçmeli sorularına verdiği cevaplar ön testten son teste olan değişimleri arasındaki farklılıklar ve öğrencilerin sınıf içi performansları incelenmiştir. Bireysel olarak ise ÖG olan öğrencilerin başlama ve öğretim sonu performansları incelenmiştir. İzleme amaçları kapsamında ÖG olan öğrencilerin uygulama sonrasındaki performansları incelenmiştir. Sosyal geçerlik amaçları için ise öğrencilerin ve öğretmenlerin DÖM’e göre geliştirilmiş öğretim materyaliyle ilgili görüşleri değerlendirilmiştir. Fen bilimleri dersine yönelik tutum amaçları kapsamında deney grubunun Fen’e Yönelik Tutumlar Ölçeğine verdiği cevaplar ön testten son teste olan değişimleri arasındaki farklılıklar incelenmiştir. Araştırma, bir devlet okulunda

öğrenim gören 3’ü ÖG olan 7’si risk grubunda yer alan toplam 107 ilkokul 4. sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Araştırmada DÖM’e göre hazırlanmış öğretim materyali tüm öğrencilere uygulanmıştır. DÖM’e göre hazırlanmış öğretim materyalinin uygulanmasının etkililiğini belirlemek amacı ile tek denekli desenlerden denekler arası çoklu yoklama deseni ve tek grup ön test-son test deseni birlikte kullanılmıştır. Etkililik, genelleme ve tutum verilerinin analizinde parametrik testlerden eşleştirilmiş grup t testi (Paired Sample t Test) kullanarak verileri analiz etmiştir. ÖG olan öğrencilerin verileri ise çizgi grafiği kullanılmıştır. Sosyal geçerlik verileri ise betimsel olarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın etkililik ve genelleme amaçlarına ilişkin bulguları incelendiğinde; DÖM’e göre hazırlanmış öğretim materyalinin uygulanması sonrasında tüm öğrencilerin aldıkları puanlarda, ön testten son teste anlamlı fark göstermiştir. Ayrıca uygulama sonrasında ÖG olan öğrencilerde öğrenmeler bakımından grupta yer alan öğrencilere paralel bir gelişim göstermiştir. ÖG olan öğrencilerin gelişimleri izlendiğinde öğrencilerin öğrenmelerinin kalıcı olduğu belirlenmiştir. Fen bilimleri dersine yönelik tutumlar incelendiğinde ise Fen’e Yönelik Tutum Ölçeğinden tüm öğrencilerin aldıkları puanlarda, ön testten son teste anlamlı fark göstermiştir. Sosyal geçerlik amaçları kapsamında elde edilen bulgular incelendiğinde ise; DÖM’e göre geliştirilmiş öğretim materyalinin uygulamasına katılan öğrencilerin ve öğretmenlerin tamamının çalışmaya katılmaktan memnun oldukları ve öğretim sürecini sevdikleri belirlenmiştir. Araştırmanın son kısmında bulgular tartışılarak uygulamaya ve ileri araştırmalara yönelik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler : Kaynaştırma, Doğrudan Öğretim Modeli, Öğrenme Güçlüğü, Fen Bilimleri Öğretimi, Türkiye