Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TEMEL EĞİTİM ANA BİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ESRA SEVER
Danışman: Hayati Akyol
Özet:
İş birliğine dayalı öğrenme tekniklerinin yazılı anlatıma, öz düzenleme becerisine ve yazma motivasyonuna etkisinin incelendiği çalışma, karma yöntem desenlerinden biri olan “açımlayıcı sıralı desende” yürütülmüştür. Araştırma 2017-2018 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde Zonguldak ili Kozlu ve Merkez ilçesindeki iki ilkokulun üç şubesinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunu birinci deney grubunda 29, ikinci deney grubunda 30, kontrol grubunda 29 olmak üzere toplam 88 öğrenci oluşturmaktadır. Birinci deney grubuyla “iş birliği iş birliği” tekniği ve ikinci deney grubuyla “öğrenci takımları başarı bölümleri” tekniği kullanılarak 15 hafta boyunca çeşitli etkinlikler ve yazma çalışmaları yapılmıştır. Araştırmada veri toplama amacıyla 6+1 Analitik Yazma ve Değerlendirme Ölçeği, Yazmaya Yönelik Öz Düzenleme Ölçeği, Yazma Motivasyonu Ölçeği, Kişisel Bilgiler Formu ve uygulama sonrası öğrenci görüşlerini almak için Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilere her yazma çalışması sonrasında “Kendimizi Değerlendirelim Formu” ve “Grubumuzu Değerlendirelim Formu” verilmiştir. Araştırmada nicel veriler SPSS 22.0 programı ile çözümlenmiştir. Grup görüşmelerinden elde edilen veriler bilgisayar destekli nitel veri analizi programından biri olan NVivo 11’e aktarılmış ve “içerik analizi” tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutundan elde edilen bulgular incelendiğinde, grupların 6+1 Analitik Yazma ve Değerlendirme Ölçeği’nin alt boyutlarındaki son test puanları arasında anlamlı bir farklılık tespit
vii
edilmemiştir. Fakat “iş birliği iş birliği” tekniğinin birinci deney grubu öğrencilerinin üslup, kelime seçimi ve cümle akıcılığı; “öğrenci takımları başarı bölümleri” tekniğinin ise ikinci deney grubu öğrencilerinin organizasyon, kelime seçimi ve imla alt boyutunda yer alan becerileri olumlu etkilediği görülmüştür. Araştırmada, iş birliğine dayalı öğrenme tekniklerinin uygulandığı deney grupları ile Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda (2018) önerilen yöntem ve tekniklerin uygulandığı kontrol grubunun yazmaya yönelik öz düzenleme becerisi son test puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Araştırmada, birinci deney ve kontrol grubunun Yazmaya Yönelik Öz Düzenleme Ölçeği yazma öncesinde ve yazma sonrasında alt boyutu son test puan ortalamaları birinci deney grubu lehine anlamlı bulunmuştur. Araştırma sonunda, ikinci deney ve kontrol grubunun Yazmaya Yönelik Öz Düzenleme Ölçeği yazma sonrasında alt boyutu son test puan ortalamaları ikinci deney grubu lehine anlamlı bulunmuştur. Yazma Motivasyonu Ölçeği’nin alt boyutları incelendiğinde sadece ikinci deney ve kontrol grubunun yazıya karşı olumlu tutum alt boyutu son test puan ortalamaları ikinci deney grubu lehine anlamlı bulunmuştur. Araştırma sonunda grupların ölçek ve ölçeklerin alt boyutlarından aldıkları ön test-son test puanları incelendiğinde, birinci deney grubunun 6+1 Analitik Yazma ve Değerlendirme Ölçeği’nin kelime seçimi ve cümle akıcılığı alt boyutundan aldığı ön test-son test puanları arasında anlamlı bir fark tespit edilmiştir. İkinci deney grubunun kelime seçimi alt boyutundan aldığı ön test-son test puanları arasında da anlamlı bir fark bulunmuştur. Araştırma sonunda her bir grubun Yazmaya Yönelik Öz Düzenleme Ölçeği ön test-son test puanları incelendiğinde, birinci deney grubunun ön test-son test puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Araştırmanın nitel boyutundan elde edilen bulgular incelendiğinde, hem “iş birliği iş birliği” hem de “öğrenci takımları başarı bölümleri” tekniğinin uygulandığı gruplarla yapılan görüşmeler sonunda öğrenciler fikirler, organizasyon, kelime seçimi, cümle akıcılığı, imla, sunum, beceri gelişimi alt temalarıyla ilgili olarak geliştiklerini belirtmişlerdir. Gruplar, yazmaya yönelik öz düzenleme becerisi temasında yazma öncesinde, yazma sırasında ve yazma sonrasında alt temalarıyla ilgili gelişim süreçlerine dair olumlu görüşler belirtmiştir. Ayrıca yazma motivasyonu temasında yazmaya karşı olumlu tutum, sahip olunan amaç, yazının paylaşılması ve yazmaya karşı çaba alt temalarıyla ilgili olarak da grup görüşleri olumludur.
Anahtar Kelimeler : İş birliğine dayalı öğrenme, yazılı anlatım, öz düzenleme, yazma motivasyonu, ilkokul dördüncü sınıf