Tedarik zinciri ağlarında ÇKKV yöntemleriyle tedarikçi seçimi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAMDİ EFE EVCİOĞLU

Danışman: MEHMET KABAK

Özet:

Tedarik Zinciri Yönetimi, rekabet üstünlüğünün sürdürülebilirlik için şart olduğu günümüz koşullarında işletmelerin başarısı için önemli bir faktördür. Söz konusu şartlar altında işletmeler rakiplerinin önüne geçmek için teknolojiye, müşteri beklentilerine ve tedarikçi yönetim şartlarına başarılı bir şekilde uyum sağlamalıdır. Tedarik zinciri yönetiminin önemli ve stratejik adımlarından bir tanesi tedarikçi değerlendirme ve seçim sürecidir. Bu süreçte tedarikçi alternatiflerinin fazlalığı ve değerlendirme kriterlerinin çeşitliliği nedeniyle işletmeler geleneksel yöntemler yerine çok kriterli karar vermek tekniklerini tercih etmektedir. Küresel ekonomik koşullar ve rekabet şartları göz önünde bulundurularak savunma sanayii sektöründe faaliyet gösteren bir işletmede çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak bir tedarikçi değerlendirme ve seçim yöntemi geliştirilmiştir. Etkin ve sürdürülebilir bir sistem kurabilmek amacı ile belirlenen tedarikçi değerlendirme kriterlerinin ağırlıklandırılmasında Analitik Hiyerarşi Proses yöntemi uygulanmıştır. AHP yöntemi ile belirlenen kriter ağırlıkları kullanılarak alternatif tedarikçiler arasından ideal bir seçim ve sıralama yapılması için TOPSIS yöntemi kullanılmıştır. Uygulamanın gerçekleştirildiği işletmede söz konusu yöntemlerin kullanılmasının sürekliliğini sağlamak amacı ile VBA programlama dili kullanılarak Excel tabanlı bir yazılım geliştirilmiş ve bu yazılımın güncellenebilen veri yapısı sayesinde değişen şartlar altında hızlı ve etkin bir karar verme süreci oluşturulması hedeflenmiştir. Bu çalışmayı, literatürde bulunan diğer çalışmalardan özgün kılan önemli özellik, savunma sanayii sektörüne özgü veriler ile gerçekleştirilen analizler sonucunda altı farklı iş kolu için ideal tedarikçi sıralamaları karar vericilerinin tedarikçi değerlendirme ve seçim proseslerine destek sağlayacak şekilde belirlenmesi ve tercih edilen yöntemleri sürekli kullanılabilir tutmak için oluşturulan yazılımın kullanıcılara sunulmasıdır.