Geri dönüşüme yönelik farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi ve 7.sınıf öğrencilerinin farkındalık düzeylerinin belirlenmesi

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUĞBA ARSLAN

Danışman: Beran Firidin

Özet:

Araştırmanın amacı ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin geri dönüşüm konusuna yönelik farkındalık düzeylerini belirleyebilmek için geçerli ve güvenilir bir farkındalık ölçeği geliştirmektir. Çalışmanın diğer amacı ise bir ilköğretim okulunda öğrenim görmekte olan 7.sınıf öğrencilerinin geri dönüşüm konusuna yönelik farkındalık düzeylerini belirlemektir. Araştırmada betimsel araştırma türlerinden genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın farkındalık ölçeği geliştirme aşamasında 2018-2019 eğitim-öğretim yılı İstanbul İli Kağıthane İlçesi Yaşar Doğu Ortaokulu'nda 7.sınıfa devam eden toplam 250 öğrenci çalışma grubu olarak seçilmiştir. Araştırmanın diğer çalışma grubunu ise yine 2018-2019 eğitim-öğretim yılı İstanbul İli Kağıthane İlçesi Yaşar Doğu Ortaokulu'nda 7. sınıfta öğrenim gören toplam 45 öğrenci oluşturmuştur. İlk olarak araştırmacı tarafından 65 maddeden olaşan bir havuz oluşturulmuştur. Uzman görüşleri doğrultusunda gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra 46 maddeden oluşan 3’lü likert tipi bir taslak ölçek elde edilmiştir. Hazırlanan taslak ölçeğin ilköğretim ikinci kademede öğrenim gören toplam 250, 7. sınıf öğrencisine uygulanmasının ardından elde edilen veriler SPSS 22 paket programı ile değerlendirilmiştir. Veriler üzerinde açımlayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiş ve dört boyutlu, toplam 30 maddeden oluşan bir ölçek oluşturulmuştur. Hazırlanan ölçeğin güvenirlilik çalışması sonucunda tüm ölçek için Cronbach alpha iç tutarlık katsayısı ,81 olarak bulunmuştur. Çalışmanın sonunda geçerliği ve güvenirliği

sağlanan 30 maddelik Geri Dönüşüme Yönelik Farkındalık Ölçeği geliştirilmiştir. Daha sonra hazırlanan ölçek 45 kişilik 7.sınıf öğrencisine uygulanmıştır. Sonuç olarak öğrencilerin farkındalık düzeylerinin ölçekte bulunan maddelere göre değişiklik gösterdiği ve öğrencilerin geri dönüşüme yönelik belli bir farkındalık düzeylerinin olduğu tespit edilmiştir. Ancak geri dönüşüme katkında bulunmak konusunda uygulama noktasında eksiklikler olduğundan dolayı bu farkındalık düzeyinin sorunların giderilmesine yönelik uygulamalar yapmak için beklenen düzeyin biraz altında olduğu söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Çevre, çevre sorunları, farkındalık, geri dönüşüm