Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERYEM ESRANUR SOYTÜRK
Danışman: Nurcan Demiralp
Özet:
Bu araştırma, coğrafya öğretiminde (kazanım düzeyinde) belgesel izlemenin öğrenci
başarısına etkisini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu araştırma yapılırken, coğrafya
öğretiminde (kazanım düzeyinde) belgesel izlemenin öğrenci başarısına etkisinin, Coğrafya
Dersi Öğretim Programı-2018’ de yer alan “9.1.4. Dünya’nın şekli ve hareketlerinin etkilerini
değerlendirir.” kazanımının içeriğindeki konular ile tespit edilmesi uygun görülmüştür.
Araştırmada, Karasar tarafından sembolize edilen ön test-son test kontrol gruplu seçkisiz
desen kullanılmıştır. Çalışmada, araştırmacı tarafından 35 maddelik veri toplama aracı
geliştirilmiştir. Bu testin pilot uygulaması ve elde edilen test sonuçlarının analizi yapılmıştır.
Yapılan analiz sonucu geriye kalan 26 soru ile ölçme aracının son hali verilmiştir. Verilerin
istatistiksel analizleri yapılırken SPSS 24 (Statistical Package for Social Science) yazılımı
kullanılmıştır. Araştırmanın uygulama çalışması, 2017-2018 eğitim-öğretim yılının bahar
döneminde (Şubat ayı) ve 2018- 2019 eğitim-öğretim yılının güz döneminde (Ekim ayı),
Ankara ilinde bulunan iki okulda 9. Sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Belirlenen her iki
okulda iki ayrı sınıf seçilmiş, bu iki sınıftan her biri deney ve kontrol grupları şeklinde random
olarak atanmıştır. Araştırmada, “Dünya’ nın şekli ve hareketlerinin etkileri” konusu, deney
vi
gruplarında belgesel filmler kullanılarak öğretilmiştir. Kontrol gruplarında ise bu konu
belgesel filmler kullanılmadan öğretilmiştir. Bu uygulamalar yapılmadan önce ve yapıldıktan
sonra öğrencilere 26 sorudan oluşan başarı testi uygulanmıştır. Yapılan testler sonucu verilerin
analizi; bağımsız ve ilişikli örneklemler için T-testi ile yapılmıştır. Araştırma sonucu elde
edilen bulgulara göre, A okulunda, coğrafya öğretiminde belgesel izlemenin öğrenci başarısına
etkisi konusunda deney ve kontrol grupları arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir. Fakat B
okulunda, coğrafya öğretiminde belgesel izlemenin öğrenci başarısına etkisi konusunda deney
ve kontrol grupları arasında anlamlı bir fark gözlenmiştir. Ayrıca, araştırma sonucu elde edilen
bulgulara göre; A ve B okullarının deney ve kontrol gruplarına ait ön test-ön test, ön test-son
test, son test-son test puanları arasında da anlamlı bir fark vardır. Araştırma sonucunda,
okullar arası elde edilen farklı sonuçlara; okulların başarı düzeyi, öğrencilerin okula kabul
edilirken sağladıkları başarı ve uygulamayı yürüten öğretmenlerin mesleki donanımları neden
olmuş olabilir. Bu bağlamda coğrafya öğretiminde belgesel izlemenin öğrenci başarısına
etkisinin daha yüksek olabilmesi için öğrencileri bu sürece aktif olarak dahil etmenin, bu
konuda ebeveyn desteği almanın, öğretmenlere ve öğretmen adaylarına derste film
kullanımına ilişkin etkili eğitimler vermenin önemli olduğu öngörülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Coğrafya, coğrafya eğitimi, coğrafya öğretimi, belgesel.