Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEYDA ÖZCAN
Danışman: GIYASETTİN AYTAŞ
Özet:Bu çalışmanın amacı, yaratıcı drama yöntemi kullanılarak oluşturulan öğretim süreçlerinin, öğrencilerin okuma ve yazma becerileri üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Araştırma sürecinde, yaratıcı drama yöntemiyle geliştirilen öğretim planlarının uygulanabilirliği de sorgulanmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı karma yöntem araştırma desenlerinden gömülü desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda ön test-son test kontrol gruplu deneysel model kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise durum çalışması kullanılmıştır. Nicel veriler ile yaratıcı drama yönteminin öğrencilerin okuma ve yazma becerileri üzerindeki etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Nitel veriler ise yaratıcı drama yöntemi ile oluşturulan öğretim süreçlerinin öğrencileri nasıl etkilediğini, sürecin güçlü ve zayıf yönlerini sorgulamak amacıyla kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Ankara ili Pursaklar ilçesi Şehit Ali İhsan Lezgi Ortaokulunda 7. sınıf düzeyinde öğrenim gören 50 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma sürecinin başında öğrencilere Kişisel Bilgi Formu dağıtılmış, ardından deney ve kontrol grubu öğrencilerinin okuma ve yazma becerilerindeki durumlarını ortaya koymak amacıyla Okuma ve Yazma Becerileri Testi uygulanmıştır. Araştırma sürecinde deney grubu, 32 saat süren yaratıcı drama öğretim süreçlerine katılmıştır. Bu süreçte, okuma ve yazma kazanımları temel alınarak oluşturulan öğretim planları, uygulama yapılan okulun fiziksel imkânları doğrultusunda uygulanmıştır. 14 hafta viii süren yaratıcı drama uygulamaları sonunda deney ve kontrol grubu öğrencileriyle son test uygulaması gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin yaratıcı drama öğretim süreçlerine yönelik düşüncelerini tespit etmek için deney grubu ile Değerlendirme Atölyesi yapılmıştır. Araştırma sonunda nicel verilerin elde edildiği Okuma ve Yazma Becerileri testi ile nitel verilerin elde edildiği öğrenci mektupları, öğrencilerin okuma, yazma ve yaratıcı drama tanımları, öğretmen günlüğü ve standartlaştırılmış açık uçlu mülakat sonuçları değerlendirilmiştir. Araştırmanın nicel verileri SPSS programı ile çözümlenmiş, nitel verilerin çözümlenmesinde ise betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yaratıcı drama yöntemi kullanılarak oluşturulan öğretim süreçlerine katılan deney grubu öğrencilerinin okuma ve yazma test puanlarının arttığı ve bu artışın anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Deney grubu ile yapılan Değerlendirme Atölyesinde öğrencilerin yaratıcı drama sürecine yönelik görüşleri Yaratıcı Dramanın Güçlü Yönleri ve Yaratıcı Dramanın Zayıf Yönleri temaları altında değerlendirilmiştir. Deney grubu öğrencileri yaratıcı drama sürecinde iş birlikli çalışma, canlandırma, kendini ve diğerlerini tanıma, yazı yazma becerilerinin geliştiğini; öz güven kazandıklarını ve kelime bilgilerinin arttığını ifade etmişlerdir. Öğrenciler, yaratıcı dramanın farklı konularda bilgi ve beceri kazandırdığını, birçok dersle ilişkilendirilebileceğini belirtmişlerdir. Deney grubu öğrencilerinin yaratıcı drama ve iş birlikli çalışmaya karşı yaşadıkları ön yargı ile etkinlik sürecine yönelik olumsuz görüşleri, yaratıcı dramanın zayıf yönleri teması altında ele alınmıştır. Deney grubu öğrencileri, yaratıcı drama uygulamalarının daha uzun sürede yapılması, süreç içerisindeki canlandırmaların gereksiz uzatılmaması, uygulamaların daha geniş ve aydınlık bir mekânda yapılmasına yönelik öneriler de sunmuşlardır. Araştırmada elde edilen bulgular ile öğrencilerle geçirilen süreç değerlendirildiğinde, yaratıcı drama yöntemi kullanılarak oluşturulan öğretim sürecinin okuma ve yazma becerilerini geliştirdiği ve uygulanabilir olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu doğrultuda öğretmenlerin yaratıcı drama yöntemini kullanmaya yönelik yeterliliklerinin arttırılması, yaparak-yaşayarak öğrenme etkinliklerinin gerçekleştirilmesi için okulların fiziksel imkânsızlıklarının giderilmesi, öğrencileri iş birlikli çalışmaya yönlendirilecek etkinliklerin öğretim sürecinde yer almasına yönelik öneriler ortaya çıkmaktadır