Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İrem AKKAYA BÜYÜKCİVELEK
Danışman: Çiğdem Varol Özden
Özet:
Kentlilerin, kenti yönetenlerden beklentisinin öncelikle temel gereksinimlerin karşılanması sonra da mekansal yaşam kalitesini artırması olduğu söylenebilir. Ancak yaşam pratiklerimiz kentsel mekansal müdahalelerin her zaman kentlilerin yaşam kalitesini arttırıcı etki yapmadığını, kimi müdahalelerin yaşayanların yaşam kalitesini düşürücü etkiler yarattığını kanıtlar niteliktedir. Deneyimlerin oluşturduğu bu varsayımdan yola çıkan çalışma 'kentsel mekansal müdahalelerin kentlilerin yaşam kalitesine etkisinin ne olduğunu' ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma kuramsal ve uygulamaya yönelik olmak üzere iki düzeyde gerçekleşmektedir. Çalışma kuramsal olarak iki farklı kuramsal yaklaşım olan kentleşme sürecinin önemli bir parçası olarak kentsel mekansal müdahaleler ve kentsel yaşam kalitesi tartışmaları üzerinden yapılmıştır. Kuramsal yaklaşımların uygulamaya yönelik değerlendirilmesi amacıyla Ankara ili Çankaya ilçesi alan çalışması olarak seçilmiştir. Çankaya ilçesinde mekanın şekillenmesinde rol alan farklı aktörlerce gerçekleştirilen kentsel mekansal müdahalelerin yaşam kalitesine etkisini incelemek amacıyla Çankaya ilçesinde farklı ölçeklerde plan, plan değişikliği ve projeler ile gerçekleştirilen kentsel mekansal müdahaleler tespit edilerek, kentsel yaşam kalitesine etkisi açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen verileri test etmek, çalışmaya farklı bir bakış açısı katmak ve tartışmaları derinleştirmek amacıyla mekanın şekillenmesinde etkili olan farklı aktörlerle çalışmalar yapılmıştır. Bu bağlamda kentsel mekansal müdahalelere karar veren, süreçte yer alan ve kararları etkileyen uzman kişilerle derinlemesine görüşmeler ve Çankaya ilçesinde yaşayan vatandaşlar (kentte yaşayan ve kentin kullanıcıları) tarafından çalışma alanı seçilen ilçenin belediyesine yapılan şikayet ve talepler değerlendirilmiştir. Sonuç olarak Çankaya ilçesi özelinde yapılan saha araştırmaları sonucunda edinilen bulgular nitel ve nicel yöntemlerle değerlendirilmiş, kentsel yaşam kalitesini yükseltmeye yönelik etkili ve başarılı politikaların üretilmesi için öneriler geliştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Kentsel yaşam kalitesi, kentsel mekansal müdahale, aktörler, Ankara-Çankaya