Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Emine AYDIN
Danışman: Mahmut Selvi
Özet:Bu araştırmanın amacı, fen bilimleri kapsamında ortaokul öğrencilerinin ve fen bilimleri öğretmenlerinin sürdürülebilir çevreye yönelik tutumları ile ortaokul öğrencilerinin ekosistem, biyolojik çeşitlilik ve çevre sorunları konularına yönelik bilgi düzeylerini belirlemektir. Bu amaçla araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Ankara ili Etimesgut İlçesinde bulunan 2018-2019 eğitim öğretim yılında öğrenim gören sekizinci sınıf öğrencileri ve aynı yıl görev yapan Fen bilimleri öğretmenleri oluşturmaktadır. Çalışma gruplarının belirlenmesinde olasılıklı örnekleme yöntemlerinden küme örneklemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen “sürdürülebilir tutum ölçeği (SÇTÖ)” ve “Ekosistem, Biyolojik Çeşitlilik, Çevre Sorunları başarı testi (EBÇT)” olmak üzere iki farklı ölçme aracı kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS ve Excell programları kullanılarak çözümlenmiş, bulgular araştırma problemleri göz önünde bulundurularak yorumlanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; öğrencilerin fen bilimleri dersi notları, Ekosistem, Biyolojik Çeşitlilik, Çevre Sorunları ve EBÇT; Bilgi, Kavrama, Uygulama, Analiz düzeyi puanları; Davranış, Düşünce, Algı, SÇTÖ puanları arasında pozitif yönde ilişki olduğu bulunmuştur. Ayrıca; EBÇT, SÇTÖ, vii Ekosistem, Biyolojik Çeşitlilik, Çevre Sorunları puanları, Düşünce, Algı, Bilgi, Kavrama, Uygulama düzeyi puanları Fen Bilimleri dersi notlarının anlamlı birer yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin Ekosistem, Biyolojik Çeşitlilik ve EBÇT puanları kızlar lehine anlamlı farklılık gösterirken Çevre Sorunları puanları erkekler lehine anlamlı farklılık göstermiştir. Bilgi, Kavrama, Uygulama düzeyi puanları kız öğrencilerde anlamlı bulunurken, Analiz düzeyi puanları erkek öğrencilerde daha anlamlı bulunmuştur. Davranış, Düşünce, Algı ve SÇTÖ puanları kız öğrenciler lehine anlamlı farklılık göstermiştir. Bloom’un Tam öğrenme kuramına göre değerlendirilen alt problem sonuçlarında; kız öğrencilerin ekosistem ve biyolojik çeşitlilik konularını öğrenmede başarılı olduğu, çevre sorunları ve EBÇT’ye ilişkin öğrenmelerde başarısız olduğu görülmüştür. Erkek öğrencilerin ise ekosistem, biyolojik çeşitlilik, çevre sorunları ve EBÇT’ye ilişkin öğrenmelerde başarısız olduğu görülmüştür. Kız öğrencilerin Bilgi ve Kavrama düzeyi sorularını rahatlıkla çözebildikleri, uygulama ve analiz düzeyi sorularını çözemedikleri; erkek öğrencilerin Bilgi düzeyi sorularını çözerken başarılı oldukları; Kavrama, Uygulama ve Analiz düzeydeki soruları çözmede başarısız oldukları görülmüştür. Kız ve erkek öğrencilerin Davranış, Düşünce, Algı ve SÇTÖ puanları incelendiğinde her puan türünün olumlu düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Fen Bilimleri öğretmenlerinin ise Davranış, Düşünce, Algı ve SÇTÖ puanları cinsiyetlerine göre anlamlı farklılık göstermezken yine her puan türünde olumlu düzeylere sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma, öğretmenlere ve araştırmacılara yönelik olmak üzere iki başlık altında öneriler sunularak tamamlanmıştır.