Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEZEN ÇAM
Danışman: Necati Cemaloğlu
Özet:
Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin örgütsel muhalefet, mobbing yaşama düzeyleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiyi saptamak ve bazı değişkenlere göre incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir ve seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden amaçsal örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma Ankara ilinde random tekniği ile seçilen Çankaya, Keçiören ve Pursaklar ilçelerinde, resmi ilk ve ortaokullarda görev yapan 463 öğretmen üzerinde yapılmıştır. Araştırmada 3 ayrı veri toplama aracı kullanılmıştır. Özdemir (2010) tarafından geliştirilen "Örgütsel Muhalefet Ölçeği", Einarsen ve Raknes(1997) tarafından geliştirilen ve Cemaloğlu(2007) tarafından Türkçeye uyarlanan "Negatif Davranışlar Ölçeği" ve Meyer ve Allen(1984) tarafından geliştirilen veBoylu, Pelit ve Göçer (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan "Örgütsel Bağlılık Ölçeği" kullanıldı. Araştırma verilerinin analizinde yapısal eşitlik modeli (Path analizi), Kruskal Wallis ve Mann-Whitney U testi hesaplandı. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin en fazla örgütsel muhalefet ölçeğinin alt boyutu olan"açık muhalefet" davranışlarını gerçekleştirdikleri; her beş öğretmenden birisinin mobbingemaruz kaldığı; örgütsel bağlılık ölçeğinin alt boyutu olan "duygusal bağlılık" davranışlarını daha fazla yaşadıkları; öğretmenlerin örgütsel muhalefet davranışlarını sergileme düzeyi arttıkça, mobbing yaşama düzeylerinde de artış olduğu, buna bağlı olarak örgütsel bağlılık düzeylerinde düşme yaşandığı; kadın öğretmenlerin haber uçurma, açık muhalefet ve genel örgütsel muhalefette, erkek öğretmenlere göre daha fazla örgütsel muhalefet sergiledikleri; evli öğretmenlerinbekar öğretmenlere göre daha fazla örgütsel muhalefet yaptıkları; ortaokulda görev yapan öğretmenlerin örgütsel muhalefette, ilkokulda görev yapan öğretmenlere göre daha fazla örgütsel muhalefet yaptıkları; kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre daha fazla mobbing yaşadıkları; buna karşın öğretmenlerin yaşlarının, kıdemlerinin, medeni durumlarının, görev yaptıkları kademelerinin ve alanlarının mobbinge maruz kalmada etkili olmadığı;31 ve üzeri yıl görevli öğretmenlerin daha fazla duygusal bağlılık yaşadıkları; ortaokulda görev yapan öğretmenlerin ilkokulda görev yapan öğretmenlere göre daha fazla örgütsel bağlılık hissettikleri; öğretmenlerin cinsiyetlerinin, yaşlarının, medeni durumlarının ve alanlarının örgütsel bağlılık düzeylerini etkilemediği bulgularına ulaşılmıştır.