Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BUKET KEMER
Danışman: MEHTAP ÇAKAN
Özet:Bu araştırmada Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde maksimum performansı ölçmede kullanılan psikolojik testlerin geçerlik, güvenirlik ve test uyarlama standartları açısından incelenmesi, eksikliklerin belirlenmesi ve böylece hem Milli Eğitim Bakanlığı’na hem de ilgili ölçekleri uygulayan uzmanlara yol gösterilmesi amaçlanmıştır. Rehberlik Araştırma Merkezlerinde sıklıkla uygulandığı belirlenen ve araştırma kapsamında incelemeye alınan ölçekler; Wechsler Zekâ Ölçeği Geliştirilmiş Formu (WISC-R), Stanford Binet Zekâ Ölçeği, Gesell Gelişim Ölçeği ve Leiter Uluslararası Performans Ölçeği’dir. Bu ölçekler APA, AERA ve NCME tarafından yayınlanan geçerlik- güvenirlik standartlarına ve Uluslararası Test Komisyonu (ITC) tarafından yayınlanan ölçek uyarlama standartlarına göre 3 puanlayıcı tarafından değerlendirilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda ölçeklerin ilgili standartları ne düzeyde karşıladığı ve geliştirilmesi önerilen özellikleri belirlenmiştir. Geçerlik açısından ele alındığında WISC-R’ın incelendiği 9 standartın 4’ü ile tamamen, 3’ü ile kısmen uyumlu olduğu ve 2’si ile hiç uyumlu olmadığı belirlenmiştir. Stanford- Binet’in ise incelendiği 7 standartın 2’si ile tamamen, 1’i ile kısmen uyumlu olduğu ve 4’ü ile hiç uyumlu olmadığı görülmüştür. Gesell’in 2 standartla tamamen, 2’ü ile kısmen uyumluyken, vi 2 standart ile hiç uyumlu olmadığı görülmüştür. Leiter’in ise incelendiği toplam 9 standartın 2’siyle tamamen, 4’üyle kısmen uyumlu olduğu ve 3’ü ile hiç uyumlu olmadığı görülmüştür. Güvenirlik açısından ele alındığında ise WISC-R’ın 8 standartla tamamen uyumlu olduğu ve 1 standartla hiç uyumlu olmadığı görülmüştür. Stanford- Binet’nin ise güvenirlik çalışması yapılmadığı için 27 standartın hiçbirini karşılamadığı görülmüştür. Gesell’in ise 3 standartla tamamen, 2’si ile kısmen uyumluyken, 7 standartla hiç uyumlu olmadığı görülmüştür. Leiter’in ise 8 standartın 2’si ile tamamen uyumlu, 2’si ile kısmen uyumlu olduğu; 4’ü ile ise hiç uyumlu olmadığı belirlenmiştir. Ölçek uyarlama standartlarına göre ise WISC-R’ın 5 standartla tamamen, 2’si ile kısmen uyumlu olduğu ve 4 standartla hiç uyumlu olmadığı görülmüştür. Stanford- Binet’in çevirisinin yapıldığı bilinmesine rağmen yazılı bir kaynakta bulunamadığı için uyarlama standartlarına göre incelenmesi yapılamamıştır. Gesell ve Leiter’de herhangi bir uyarlama ya da çeviri yapılmadığı için 2 ölçeğin de 12 standartla hiç uyumlu olmadığı görülmüştür. Wechsler Zekâ Ölçeği Geliştirilmiş Formu’nun geçerlikte 5, güvenirlikte 1, ölçek uyarlamada ise 6 standarta göre geliştirilmesi önerilmiştir. Stanford-Binet Zekâ Ölçeği’nin ise geçerlikte 6, güvenirlikte 27 standarta göre geliştirilmesi önerilmiştir. Gesell Gelişim Ölçeği’nde ise geçerlikte 4, güvenirlikte 8, ölçek uyarlamada ise 12 standarta göre geliştirilmesi önerilmiştir. Diğer yandan Leiter Uluslararası Performans Ölçeği’nin geçerlikte 7, güvenirlikte 6, ölçek uyarlamada ise 12 standarta göre geliştirilmesi önerilmiştir.